Kadınların İmamlığı ile İlgili Hadisler
Kadınlar imamlık yapabilir mi? Kadınların imamlığı/imamlık yapması ile ilgili hadisler…
Nevfel kızı Ümmü Varaka radıyallahu anha’dan:
Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem Bedir savaşına çıkacağında ona ey Allah’ın Rasûl-i seninle harbe gitmeme izin ver de, hastalarınıza bakıcılık yapayım. Allah’tan beni şehitlik derecesiyle rızıklandırmasını umarım, dedim. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem, “Evinde otur. Allah Teâlâ şüphesiz seni şehitlikle rızıklandıracak,” buyurdu.
Abdurrahman diyor ki: O, kadına şehide deniyordu. Kur’an da öğrenmişti. Rasûlullah’tan evinde bir müezzin tutmak için izin istedi. Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem ona izin verdi. Bir köle ile bir cariyeyi müdebbire yapmıştı, bir gece bu köle ile cariye kalkarak kadının kendi kadifesi ile ağzını kapatarak, boğdular ve kaçtılar. Hz. Ömer sabahleyin halk içinde şöyle hitab etti. Bunlardan kimin haberi var veya bunları kim görürse derhal getirsin, dedi. (Yakaladılar) asılmalarını emretti. Derhal asıldılar. Medine’de ilk asılanlar bunlar oldu. (Ebû Dâvûd, Salât, 62/591)
Hadisin Açıklaması
Müdebbir, Müdebbire: Emrinde köle ve cariye bulunan efendi, kölesine ben ölünceye kadar, bana hizmet edeceksin, ben öldükten sonra hürsünüz, der. Böyle şartlı, hürriyete kavuşturmaya bu isim verilir.
Ümmü Varaka da, kölesi ile cariyesini evlendirmiş, ben ölene kadar, bana hizmet edin, ben ölünce hürsünüz, demiştir. Hürriyete kavuşacakları günün çabuk gelmesini temin için, Ümmü Varaka’yı boğarak öldürmüşler, kısas için kendileri de idam edilmişlerdir.
*
Abdullah bin Haris radıyallahu anh’dan; bu hadis Abdullah bin el Kays kızı Ümmü Varaka’dan rivâyet olundu, evvelki hadis daha tamamdı.
Abdurrahman bin Hallad diyor ki:
Peygamberimiz sallallahu aleyhi ve sellem Ümmü Varaka’yı evinde ziyaret eder, ona ezan okuyacak bir müezzin tayin eder ve kendi ev halkına imam olmasını Ümmü Varaka’ya emrederdi. (Yine) Abdurrahman diyor ki, o kadının müezzinini ben bizzat gördüm, o ihtiyar bir adamdı. (Ebû Dâvûd, Salât, 62/592)
Hadisin Açıklaması
Bu hadisten kadının ev halkına imamlık edebileceği anlaşılır. Kadın kadınlara imamlık yaparsa, birinci safın ortasına durur, sadece ayakları, cemaatin ayağından biraz ileride olur. Ümmü Varaka’nın cemaatinde yaşlı bir erkeğin de bulunduğu, müezzinlik vazifesi gördüğü bildiriliyor. Bu Ümmü Varaka’ya mahsus bir durumdur.
Kaynak: İbrahim Koçaşlı, Sünen-i Ebî Davud ve Tercemesi, Erkam Yayınları