Kalp Damar Sağlığınızı Koruyacak 7 Altın Kural
Kaliteli ve sağlıklı bir hayatın anahtarı kalp ve damar sıhhatiniz için dikkat etmeniz gerekenleri biliyor musunuz?
Yanlış beslenme alışkanlıkları, hareketsizlik ve sigara kullanımı, kalp damar sıhhatine zararlı alışkanlıklardır. Ancak genç yaşlardan itibaren düzensiz yaşam tarzını değiştirerek kalp hastalıklarından korunmak mümkün olabiliyor. Prof. Dr. Ali Metin Esen, uzun ve sağlıklı bir ömür için kalp damar sağlığı konusunda dikkat edilmesi gerekenleri anlattı.
SIHHATİNİZ İÇİN UYGUN SEÇİMLER YAPIN
Beslenmeden, uyku düzenine, fiziksel aktiviteden bulunulan sosyal ortamlara kadar günlük hayatta alacağınız doğru kararlar ve seçimler sağlıklı bir hayatın anahtarlarıdır. Kalp ve damar sıhhatinizi korumanız için dikkate almanız gereken kurallar şu şekilde sıralanabilir:
- Tütün ürünlerinden uzak durun.
- Günlük fiziksel aktivitenizi ihmal etmeyin.
- Kalp dostu diyet yapın.
- İdeal kilonuzu koruyun.
- Kan basıncınızı normal seviyede tutun.
- Kolesterol düzeylerinizi kontrol altında tutun.
- Kan şekerinizi düzenleyin.
SİGARA DUMANINA MARUZ KALMAK ÖMÜRDEN ÇALIYOR
Tütün ve benzeri ürünlerin kullanımının yanı sıra elektronik sigaralar da sıhhate en çok zarar veren alışkanlıklar arasında yer alıyor. Tütün ürünlerinin içerdiği nikotin, sadece kalp damar hastalıklarına değil, kansere de yol açmaktadır. Sigara dumanına maruz kalmak da zararlı kimyasalların vücuda girmesine sebep olacak, kalp ve akciğer sıhhatini olumsuz etkileyecektir.
GENÇLER GÜNDE EN AZ 1 SAAT EGZERSİZ YAPMALI
Düzenli egzersiz kalp, kas, kemik ve eklemlerin sıhhatli olmasına yardımcı olur. Fiziksel aktivite özgüveni artırır, duygusal modu yükseltir, uyku kalitesini olumlu etkiler ve daha fazla enerjik olunmasını sağlar. Amerikan Kalp Cemiyeti çocukların ve gençlerin her gün en az 60 dakika orta-yoğun seviyede egzersiz yapmasını tâvsiye etmektedir. Bu egzersiz tipleri arasında; bisiklete binme, yüzme, tempolu yürüyüş, tenis, bahçe işleri, hafif tempolu koşu, futbol, aerobik, dans etme ve ip atlama yer almaktadır.
İÇECEKLERE ŞEKER YERİNE MEYVE PARÇALARI ATILABİLİR
Sıhhatli beslenmek, kalbin ve vücudun en iyi şekilde çalışmasını sağlar. Tam tahıllı yiyecekler, meyveler, sebzeler, tavuk eti, balık ve ceviz – fındık gibi yemişler içeren bir diyet programı uygulanmalıdır. Kırmızı et, tuzlu, şekerli yiyecek ve içecekler sınırlanmalıdır. Her gün çeşitli sebzeler ve meyveler tüketilmelidir. Doymuş ve trans yağları tüketmekten kaçınılmalıdır. Yağı alınmış süt ya da az yağlı yoğurt gibi az yağ içeren süt ve süt ürünleri daha yararlıdır. İçeceklere şeker yerine meyve parçaları atılmalıdır.
İDEAL KİLOYU KORUMAK İÇİN DÜZENLİ EGZERSİZ ŞART
Günlük aktiviteleri yerine getirebilmek için belli bir miktar kaloriye ihtiyaç duyulur. Eğer kilo alınıyorsa ihtiyaçtan fazla günlük kalori alınmış demektir ve fazla kaloriler de yağ olarak depo edilir. Düzenli egzersiz yapılırsa bu kaloriler yağ olarak değil, protein olarak kas yapısına katılır ve kaslar daha güçlü hale gelir. İdeal kiloyu korumanın en önemli yöntemi yeterince ve düzenli egzersiz yapmaktır.
YÜKSEK TANSİYONUN ERKEN TEŞHİSİ HAYATINIZI DEĞİŞTİREBİLİR
Artmış kan basıncı veya hipertansiyon kalp hastalıkları için önemli bir risk faktörüdür. Yüksek kan basıncı olan insanlar normal kan basıncına sahip olanlara kıyasla daha fazla kalp krizi veya felç geçirme riski altındadırlar. Kan basıncını kontrol altında tutmak ve ideal bir aralıkta devamını sağlamak için sağlıklı seçimler yapılmalıdır. İdeal kiloya ulaşmak, tuz oranı düşük, kalp dostu diyetle beslenmek, yeterince düzenli fiziksel aktivite yapmak ve kan basıncını ölçerek takip etmek önemlidir. Yüksek kan basıncının erken tespit edilmesi bir insanın hayatını değiştirebilir. Kan basıncını doktorunuz veya hemşireniz tarafından ölçülebileceği gibi kendiniz de bir tansiyon aleti kullanarak ölçebilirsiniz. Kendiniz için ideal olan kan basıncını öğrenmek içinse doktora danışmanız gerekmektedir.
KOLESTEROLÜN %25'İ YİYECEKLERLE OLUŞUYOR
Kolesterol kandaki diğer maddelerle birleşerek atar damarları tıkayan, esnekliği azaltan ve kalp hastalıkları ile inme açısından büyük bir risk oluşturan, kalın ve sert yapıdaki birikintilerdir. Çok sayıda çocuk ve gençte, kendilerinin farkında olmadıkları kanlarında yüksek miktarda kolesterol tespit edilmektedir. Kolesterolün yaklaşık %25'i direkt olarak yiyeceklerle alındığından kontrol altında tutmak mümkündür. Az miktarda doymuş ve trans yağ içeren, yüksek miktarda tam tahıl içeren yiyecekler tercih edilmelidir. Ailesinde kalp hikayesi olan, 11 yaş ve üzeri herkes kolesterol düzeyini ölçtürmelidir.
DİYABET KALP DAMAR HASTALIKLARININ TETİKLİYOR
Kan şekeri sıklıkla yüksek seyrediyorsa, vücudun kan şekerini olması gereken aralıkta tutabilmek için yapabileceğinden daha fazla çalışması gerekir. Böyle bir durumda yüksek olasılıkla diyabet gelişir. Diyabet kan şekerinin tehlikeli seviyelere yükselmesine sebep olan bir hastalıktır. Tedâvi edilmemiş diyabet, kalp hastalıkları ve inmeyi de içeren ciddi sıhhat sorunlarına yol açabilir. Kolesterol değerlerinin ölçümü gibi az miktarda kan alınıp kandaki şeker düzeyi ölçülebilir. Tüketilen gıdalarda ve fiziksel aktivitelerde olumlu değişiklikler yapmak diyabetin kontrol altına alınmasına yardımcı olur.