Karaborsacılık Nedir?

Karaborsacılık nedir, nasıl oluşur? Karaborsacılık ile ilgili hadis-i şerifler.

Bir şeyi pahalanmasını bekleyerek alıkoymaktır. İslâm’da ticaret hayatının serbest bırakılarak fiyatların serbest rekabet sonucu oluşması asıldır. Bazı mallar karaborsa için saklanınca piyasada mal darlığı olur ve talep fazlalığı nedeniyle fiyatlar suni olarak yükselmeye başlar. Karaborsacının amacı da budur. Hz. Peygamber (s.a.v.) şöyle buyurmuştur: “Karaborsacı ne kötü kuldur! Fiyatların düştüğünü öğrenince üzülür, yükseldiğini duyarsa sevinir.”^[1] “Bir gıda maddesini 40 gece depolayıp (ihtiyaç varken) saklayan Allah’tan uzaklaşmış, Allah da onu kendisinden uzaklaştırmıştır.” ^[2]

KARABORSACILIK NASIL OLUŞUR?

Karaborsacılığın oluşması için şu şartlar gereklidir:

1) Depolanan malın satın alınmış bir mal olması,

2) Gıda maddesi olması,

3) İnsanların depolanan malı almada sıkıntı çekmesi ve ihtiyaç içinde olması. İmam Ebu Yusuf’a göre, gıda maddeleri dışında, piyasaya sürülmemesi topluma zarar veren her çeşit malda ihtikâr söz konusu olur.^[3] Malı saklama süresi normalde kırk gündür, ancak toplumun sıkıntıya düşme durumuna göre bu süre kısalabilir. Nitekim günümüzde akaryakıt ve tüpgaz gibi ihtiyaç maddeleri iki üç gün gibi kısa bir süre piyasadan çekilse toplum büyük sıkıntıya düşer.

Dipnotlar:

^[1] Kâmil Miras, Tecrîd-i Sarîh, VI, 549. ^[2] Ahmed İbn Hanbel, II, 33. ^[3] Kâsânî, Bedâyî, V, 129.

Kaynak: Prof. Dr. Hamdi Döndüren, Delilleriyle İslam İlmihali, Erkam Yayınları