Karacaahmet Mezarlığı
Karacaahmet Mezarlığı’nda kimler yatıyor? Karacaahmet Mezarlığı nerede? Karacaahmet Mezarlığı tarihi, hakkında bilgi...
Karacaahmet Mezarlığı, İstanbul’un ve imparatorluğun en meşhur ve en büyük mezarlığıdır. Üsküdar’daki bu mezarlığın İstanbullular tarafından rağbet görmesinde, Üsküdar’ın Anadolu yakasında, dolayısıyla Müslümanların manevi merkezi Mekke ve Medine ile aynı kıtada bulunmasına bağlanır.
KARACAAHMET MEZARLIĞINDA KİMLER YATIYOR?
Karacaahmet Mezarlığı’nda yatan ünlü şahsiyetlerden bazıları;
Osmanlı devlet adamı, sadrazam: Ahmet İzzet Paşa (1864-1937)
Osmanlı devlet adamı, sadrazam: Benderli Ali Paşa (?-1821)
Yazar, çevirmen ve düşünür: Cemil Meriç (1916-1987)
Osmanlı devlet adamı: Çürüksulu Mahmud Paşa (1865-1931)
Osmanlı şeyhülislamı: Dürrizade Abdullah Efendi (1768-1828)
Divan edebiyatı şairi: Enderunlu Vasıf (1786-1824)
Osmanlı devlet adamı, sadrazam: Hafız Ahmed Paşa (1564-1632)
Osmanlı devlet adamı, sadrazam: Halil Hamid Paşa (1736-1785)
Mutasavvıf, şair ve bestekâr: Hayrullah Tâceddin Yalım (1883-1954)
Divan edebiyatı şairi: Kami (1649-1724)
Orta oyunu ve tulûat sanatçısı: Kavuklu Hamdi (1841-1911)
Osmanlı şeyhülislamı: Medeni Mehmed Nuri Efendi (1859-1927)
Osmanlı devlet adamı, sadrazam: Mere Hüseyin Paşa (?-1624)
Osmanlı devlet adamı: Mehmed Namık Paşa (1804-1892)
Osmanlı devlet adamı: Mehmed Rauf Paşa (1832-1908)
Osmanlı şeyhülislamı: Mehmed Sahib Efendi (1838-1910)
Osmanlı devlet adamı: Mehmed Vecîhî Paşa (1797-1867)
Divan edebiyatı şairi: Nabi (1642-1712)
Bilim insanı: Oktay Sinanoğlu (1935-2015)
Din adamı, âlim, mutasavvıf: Süleyman Hilmi Tunahan (1888-1959)
Hattat: Şeyh Hamdullah (1436-1520)
KARACAAHMET MEZARLIĞI ADINI NEREDEN ALIR?
Karacaahmet Mezarlığı adını, burada türbesi bulunan ve XIV. yüzyılda yaşamış, Abdalân-ı Rum’dan menkıbevi bir şahsiyet olan Karaca Ahmed’den alır. Anadolu yakasında çok geniş bir sahaya yayılan mezarlık, Miskinler Tekkesi, Saraçlar Çeşmesi, Şehitlik, Musalla ve Duvardibi adlarını taşıyan beş bölgeden ve on iki adadan oluşmaktaydı.
İSTANBUL’UN EN ESKİ VE EN BÜYÜK MEZARLIĞI
Mezarlık kuzeyde Üsküdar Gündoğumu Caddesi’nden başlayıp güneyde Kızıltoprak (Zühtü Paşa) Camiî’nin haziresine kadar eğimli bir arazide uzanmakta, aradaki boşlukların dışında tarihî Bağdat yolu boyunca devam etmekteydi. Ancak şehrin bu en büyük ve en eski mezarlığı, zamanla imar faaliyetleri veya Belediye ile Tapu Müdürlüğü’nün kayıtlarındaki bürokratik tutarsızlıklar sebebiyle kısmen yok olmuştur. Buna rağmen bugün bile 750 bin m² kadar bir alanı kaplar. Servi, çınar, defne, çitlembik gibi ağaçlar ve diğer bitkilerle burada yaşayan muhtelif kuş türleri mezarlığa âdeta bir orman görüntüsü verir.
KARACAAHMET MEZARLIĞI’NDA NELER VAR?
Karacaahmet Mezarlığı bölgesinde 6 tekke ve namazgâh, 3 cami, 7 çeşme ve birçok kuyu bulunmaktadır. Karacaahmet Mezarlığı içinde birçok sofa mevcuttur. Bunlardan en önemlisi, 1520 tarihli Reisülhattatîn Şeyh Hamdullah Efendi’ye ait kabrin civarında oluşmuş hattatlar sofasıdır. Bu mezarlıkta günümüze ulaşabilen en eski mezar taşı adı geçen meşhur hattatınki ise de mevcut mezar taşlarının büyük kısmı XIX. yüzyıla aittir.
Kaynak: Dr. Sadi Süleyman Kucur, İstanbul’un Tarihî Müslüman Mezarlıkları, 2015