Kazanca Haram Katan ve Kirleten Şeyler Nelerdir?
Bir mü’min, kazanç ve gıdâsının helal olabilmesi için nelere dikakt etmelidir?
Bir mü’min, kazanç ve gıdâsını şöyle murâkabe etmelidir:
- Eğer işçi, memur gibi maaşlı çalışıyorsa;
➢Kazancın helâl olması için, iş akdine uygun hareket etmesi gerekir. Mesai saatlerine riâyet edip, vazifelerini olması gerektiği şekilde yerine getirmesi îcâb eder.
- Ticaret ile meşgul olan kişinin;
➢Dînimizin muâmelât husûsundaki ahkâmını öğrenmesi lâzımdır.
Şunlar kazanca haram katar ve onu kirletir:
➢Gabn-i fâhiş (muhatabın bilgisizliğini istismâr ederek onu alışverişte kandırmak, malını değerinin altına almak veya bilgisiz müşteriye değerinden yüksek fiyatla mal satmak)
➢İhtikâr (karaborsa ve stokçuluk): Bir mal piyasada azalınca, ona talep de varsa fiyatı artar. Bu artışı sun‘î bir şekilde oluşturmak için, elindeki -husûsen herkesin ihtiyaç duyduğu malı- satmayıp daha yüksek kâr elde etmek için saklamak haramdır.
Fâiz, rüşvet, alışverişte yalan yere yemin etmek, malın kusur ve ayıplarını gizlemek, imkânı olduğu hâlde borcunu vaktinde ödememek, çalışanlarının alın terini ödememek gibi günah ve haramların hepsi, kazancı kirletir.
Bir de zâhiri itibarıyla meşrû bir ticaret gibi görünse de, bâtını itibarıyla gayr-i meşrû hâle düşen durumlar vardır.
Âyet-i kerîmede buyurulur:
وَلَا تَعَاوَنُوا عَلَى الْاِثْمِ وَالْعُدْوَانِۖ
“…Günah ve düşmanlıkta yardımlaşmayın!..” (el-Mâide, 2)
Dolayısıyla, meselâ;
- Bir mü’min, orada şerîate aykırı bir iş yapılacağını bile bile dükkânını kiraya verirse, kazancını kirletmiş olur. Çünkü günaha destek olmuş olur.
- Sokakta giyilmesi dînimizce câiz olmayan kıyafetleri îmâl etmek ve satmak da aynı şekilde, o günahlara ortak olmak mâhiyetindedir.
- Çalışma yerlerinde dînimizin kaidelerinin yaşanmasına riâyet etmek gerekir. Riâyetsizliklerin her biri; kazancımıza bereketsizlik ve bulanıklık olarak akseder.
Kaynak: Osman Nuri Topbaş, Yüzakı Dergisi, Yıl: 2022 Ay: Ocak, Sayı: 203
YORUMLAR
-
İlk yorumu yapan siz olun!