Kısaca Zikir Nedir?

Tasavvuf

Kısaca zikir ne demektir? Anlamı nedir?

Zikir, hatırlamak, zihinde tutmak, yâd etmek, unutmamak ve anmak anlamına Kur’an kaynaklı bir tasavvuf kavramıdır. Bütün tasavvuf büyükleri ve tarîkat ricâli zikri, yollarının temel esâsı saymışlardır. Zikir, çeşitli türevleriyle/iştikaklarıyla Kur’an’da 250’den fazla yerde geçmektedir. Sûfîlere göre zikir: “Elest bezmi”ni ve orada verdiğimiz sözü hatırlamak, semâ ise: “Elestü bi-rabbiküm” hitâbını duymaktır.

Kur’an’ın kendisi ve emirleri, bu ilâhî mukâveleyi hatırlatan birer zikirdir. Bu yüzden Kur’an bizzat kendisini ve namazı zikir olarak adlandırmıştır. Buradan amacın “elest bezmi” sözleşmesini unutmamak olduğu da anlaşılmaktadır.

Mutasavvıflara göre gerçek zikir, Allah’ı sevmek, O’ndan nasıl korkulmak gerekiyorsa öyle korkmak ve gaflet meydanından müşâhede semâsına yükselmektir. Ya da Mezkûr; yâni Allah’tan başkasını unutmaktır. Çünkü Allah: “Unuttuğun zaman Rabb’ını zikret! (hatırla)”[1] buyuruyor.

[1].       el-Kehf, 18/24.

Kaynak: Prof. Dr. Hasan Kamil Yılmaz, 300 Soruda Tasavvufi Hayat, Erkam Yayınları