Konusuna Göre Hitabet Türleri

Konusuna göre hitabet türleri nelerdir? Kaç tane hitabet konusu vardır?

Ortaya çıkan ihtiyaçlara göre değişik türden konuşmalar yapılır. Bunlar konulu ve amaçları belli olan konuşmalardır. Konuşmacıları ise uzman ve nitelikli olan insanlardır. Bir anlamda profesyonel ve tecrübe kazanmış, alanlarında birikimli kişilerdir. Türüne göre bu konuşmalar literatürde isimlendirilerek yer almıştır.

1. Siyasî hitabet: Siyasetçilerin siyasetle ilgili yaptıkları hitabettir. Bunlar daha çok ülke yönetimi ve halkın yaşamsal sorunları veya milletler arasısı ilişkilerle alakalıdır.
2. Askerî hitabet: Komutan olan bir kişi tarafından askerlere hitaben yapılan, motive edici veya bilgilendirme amaçlı konuşmalardır. Askerî hitabet ile genelde savaş öncesi yapılan, askere moral verme ve güven kazandırma, savaşa hazırlama gayesini taşıyan konuşmalar anlaşılmaktadır.
3. Akademik hitabet: Daha çok bilimsel kişiliğe sahip konuşmacıların ilmî konuları etrafında yaptığı konuşmalardır. Bu tarz konuşmalar bilimsel bir anlayışla, alanında uzman kişi tarafından ele alınır ve herkesin anlaması mümkün olmaz. Dolayısıyla belli alt yapısı olanlara seslenir.
4. Hukukî hitabet: Yargılamalar esnasında mahkemede yapılan konuşmalardır. Bunun yanında hukuk konularını ve meselelerini gündem yapan konuşmalarda olabilir. Bu tür konuşmalar daha çok haksızlık karşısında hak ve adalet arama amacına matuftur. Bu konuşmalarda hukuki terimler kullanılır ve konuşma kanunlar çerçevesinde yapılır. En eski felsefecilerden kabul edilen Sokrates’in mahkeme karşısında yaptığı savunması meşhurdur.
5. Dinî hitabet: İmam ve Hatipler ile uzman ilahiyatçılar tarafından farklı mekanlarda inanan insanlara karşı yapılan dini içerikli konuşmalardır. Bu tarz konuşmalar vaaz, hutbe, konferans, sohbet vb. şekillerde gerçekleşebilir. Başta cami olmak üzere farklı mekânlarda dini içerikli konuşmalar yapılabilir.