Kurban Bayramı’nda Tıraş Olmak
Kurban Bayramı’nda tıraş olmanın hükmü nedir? Kurban kesecek olan kurban kesmeden tıraş olabilir mi?
KURBAN KESECEK OLAN KURBAN KESMEDEN TIRAŞ OLABİLİR Mİ?
Ümmü Seleme radıyallahu anhâ'dan rivayet edildiğine göre Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
"Kimin kesecek kurbanı varsa, Zilhicce ayı(nın hilâli) girince kurbanını kesinceye kadar saçından ve tırnaklarından hiçbir şey kesmesin." (Müslim, Edâhî 42. Ayrıca bk. Ebû Dâvûd, Dahâyâ 3)
Hadisi Nasıl Anlamalıyız?
Zilhicce ayının onu kurban bayramının birinci günüdür. Konu başlığına göre Zilhicce’nin onuncu günü girdikten sonra, hadîs-i şerîf'in metnine göre Zilhicce ayının hilâlinin görülmesinden yani başından itibaren, kurban kesecek olan bir Müslümanın, kurbanını kesinceye kadar tıraş olması, saçını kısaltması, vücudunun herhangi bir yerindeki kılları yolup koparması ve tırnaklarını kesmesi nehyedimiştir. Tabiî burada herkesin kurbanını, Kurban Bayramı’nın birinci günü keseceği düşünülmemelidir. Bu sebeple "kurbanını kesinceye kadar" kaydı, bayramın üçüncü günü akşamına kadar geçerlidir.
İmam Şâfiî'ye göre Zilhicce’nin onu girdikten sonra kurban kesecek olan kimsenin kurbanını kesmeden saç veya tırnaklarını kesmesi tenzihen mekruhtur. Ebû Hanîfe'ye göre ise, mekruh değildir.
Bu nehyin sebebinin, o günlerde ihramda bulunan hacılara eşlik etmek, onlar gibi davranmak olduğunu söyleyenler vardır. Ayrıca keseceği kurban sebebiyle Müslümanın cehennemden kurtulacağı ümit edilmektedir. Bu kurtuluşta vücudunun bütün unsurlarının tam olması hedeflenmiş de olabilir. Gerçek sebebi ve hükmü ne olursa olsun, bu nehiy kurban kesecek Müslümanlar içindir. Kurban kesmeyecek olanların saç tıraşı olmalarına ve tırnaklarını kesmelerine hiçbir mani yoktur. Yani bu nehiy onları ilgilendirmemektedir.
Bu da gösteriyor ki hadisimizdeki nehiy ile dünyanın neresinde olursa olsun kurban kesecek Müslümanların, o günlerde haccetmekte oldukları için ancak kurbanlarını kestikten sonra tıraş olarak veya saçlarını kısaltarak ihramdan çıkabilecek olan hacılarla aynı anda aynı şeyleri yapmak suretiyle âdeta hactaki ortamı paylaşmaları hedeflenmiştir. Bu gerçekten çok güzel ve pek anlamlı bir hedef ve uygulamadır.
Hadisten Öğrendiklerimiz
- İhramda bulunan hacılar kurbanlarını kesmedikçe tıraş olup ihramdan çıkamadıkları gibi, memleketlerindeki Müslümanların da Zilhicce ayının onuncu günü girdikten sonra kurbanlarını kesinceye kadar saç ve tırnak kesmemeleri uygun olur.
- Müslümanlar arasındaki inanç birliğinin, mümkün olduğunca evrensel çapta davranış birliği şeklinde kendini göstermesi pek güzel olup bir bakıma "tebliğ" niteliği taşır.
Kaynak: Riyazüs Salihin, Erkam Yayınları