Kürtaj nedir? Kürtaj yaptırmanın hükmü nedir? Anne karnında teşekkül eden ceninin kürtaj adı verilen tıbbî bir operasyonla aldırılması caiz midir?

Kürtaj, sözlükte “kazımak” demektir. Bir tıp terimi olarak ise; gebeliğin ilk üç ayında ceninin rahim iç zarı kazınarak alınmasını ifade eder.

KÜRTAJ NASIL ORTAYA ÇIKTI?

Doğum kontrolü ve buna bağlı olarak kürtaj işleminin batı ülkelerinde yayılması İngiliz iktisat bilgini ve bir Anglikan rahibi olan Thomas Robert Malthus’un (1766-1834) öne sürdüğü «gıda maddelerinin artan dünya nüfusunu beslemeyeceği» endişesine dayanır. Bu teoriye göre, dünya nüfusu sürekli artmakta fakat beslenme kaynakları sabit kalmaktadır. Bu durum giderek dünya toplumlarını açlığa götürür. Malthus teorisi doğu ve batıda eleştirilere uğramış ve yersiz bir endişeden ibaret olduğu öne sürülmüştür.

Malthus’un “yoksulluk ve aç kalma” endişesi İslâm’ın rızık inancı ile çelişir. Dünyada bütün canlıların rızkını yüce Allah tekeffül etmiştir. Belki rızkı arayıp, açığa çıkarmak, çalışarak ve yeni teknolojiler kullanarak beslenme kaynaklarını sürekli geliştirmek insanın görevidir. Nitekim ıslah, gübreleme, sulama vb. yöntemlerle tarım alanında verimin bir anda bir kaç katına çıkarıldığı ve yeni yapılan baraj, gölet ve sulama tesisleri ile yüzyıllardan beri tarım dışı kalmış olan alanların tarıma kazandırıldığı günlük görülen değişimlerdir. Bunlar Allah Teâlâ’nın «Râzık», «Rezzâk», «Rahmân» ve «Kerîm« sıfatlarının dünyadaki fizik ortama yansımasından başka bir şey değildir.

HER ÇOCUK RIZKI İLE DOĞAR

Kur’ân’da şöyle buyurulur: «Yeryüzünde hiçbir canlı yoktur ki rızkı Allâh’a ait olmasın. Allah onun durduğu ve emânet bırakıldığı yeri bilir. Bunların hepsi apaçık bir kitaptadır.»^[1] «Yoksulluk korkusuyla çocuklarınızı öldürmeyin. Onları da sizi de biz besliyoruz. Onları öldürmek büyük bir suçtur» ^[2] Hz. Peygamber bir hadisinde ruh üflenmeden önce; ceninin işleyeceği ameller, rızkı, eceli, bedbaht veya mes’ut olacağı hususlarının ezeli ilimden ceninin biyolojik yapısına bir melek aracılığı ile iletildiğini bildirmiştir.^[3]

ÇOCUK DÜŞÜRMEYİ YASAKLAYAN AYET VE HADİS YOK

Anne karnındaki ceninin düşürülmesini yasaklayan doğrudan bir âyet veya hadis yoktur. Ancak gebe kadının dövülmesi veya öldürülmesi durumunda ölü olarak düşen cenin için «gurre» denilen bir ceza sünnetle sabittir. Gurre; tam diyetin yirmide biri kadar (Bu da 20 deve veya 200 gr. altına denk) bir tazminat cezasıdır.

Cenin anne karnında uzuvları teşekkül edinceye kadar (müstebinu’l-hılka dönemine kadar) bir kan pıhtısı hükmündedir. Bu dönem ceninin 1,5-2 aylık oluşuna kadar sürer. Bu dönemde hastalık, çevrenin ahlaksızlığı veya şiddetli yoksulluk gibi özürler nedeniyle cenin ilaçla veya başka bir yöntemle düşürülebilir.

SEBEPSİZ YERE ÇOCUK DÜŞÜRMEK CAİZ DEĞİL

Uzuvların teşekkül etmesinden ruh üfleninceye kadar olan dönemde sebepsiz yere ceninin düşürülmesi ise hem caiz değil ve hem de «gurre» cezasını gerektirir. Ancak kadının frengi, kanser, felç ve kalp hastalığı gibi doğum yapmasını riske sokan ya da annenin hayatını tehlikeye sokan hastalıklar varsa bunlar çocuğun aldırılması için özür sayılır.^[4]

Sonuç olarak eşlerin çocuk teşekkül ettikten sonrası için çare arayacakları yerde, daha önce tedbir almaları daha uygundur. Ancak bununla birlikte istenmeyen gebelikle karşılaşan, yukarıda belirttiğimiz şartlar gerçekleştiği takdirde ceninin düşürülmesi yoluna gidilebilir. Cenin özellikle yaratılışının belirsiz olduğu 1,5 - 2 aylık dönemde bir kan pıhtısı hükmündedir.

Dipnotlar:

^[1]. Hûd, 11/6. ^[2]. İsrâ, 17/31; bk. En’âm, 6/151; Tekvîr, 81/8-9; Mümtehine, 60/12. ^[3]. Buhârî, Bed’ül’l-Halk, 6; Müslim, Kader, 1,2. ^[4]. bk. el-Fetâvâ’l-Hindiyye, V, 356; İbn Âbidin, age, II, 380.

Kaynak: Prof. Dr. Hamdi Döndüren, Delilleriyle Aile İlmihali, Erkam Yayınları

İslam ve İhsan