Lübnan'ın Trablus kentindeki Osmanlı binaları ardı ardına yıkılıyor. Şehirde, üzerinde ay-yıldız bulunan az sayıdaki binalar da yıkılma tehdidi altında. Onlar da yok edilirse, Osmanlı bu kentte hiç yaşamamış gibi olacak.

Osmanlı tarihinde iki Trablus bulunuyordu. Biri Trablusgarp, diğeri ise Trablusşam. Trablusgarp, bugünkü Libya sınırları içindeyken, Trablusşam ise bugün Lübnan'da bulunuyor. Lübnan'daki Trablusşam ziyaret edenler için bir Halep, bir Bosna kadar Osmanlı.

Kuzey Haber Ajansı'nın haberine göre Beyrut'un aksine, yıkımlara rağmen 400 yıllık ortak geçmişi sokaklarında muhafaza ediyor hala. Ay-yıldızlı binaları ve saat kulesiyle yüzyılların şahidi. Ona özel ilgi gösteren 2. Abdülhamid'in inşa ettirdiği meydan bugün de Abdülhamid Meydanı olarak biliniyor.

ŞEHİR YENİ BİR ÇEHRE KAZANMIŞTI

Trablus Tarihi Eserleri Koruma Komitesi Başkanı Halid Tedmuri, Abdülhamid Meydanı'nın şehre yeni bir çehre kazandırmak için tasarlandığını ifade etti. Tedmuri, meydanın tarihi ile alakalı şunları söyledi:

“Tarihi şehrimize yeni bir çehre kazandırmak için bu meydan sıfırdan tasarlandı ve burada ilk olarak bir hükümet konağı inşa edildi ve çevresinde bu meydan gelişti.

Bütün idari binalar, eğitim binaları, posta-telgraf binası, hepsi burada, bu çevrede inşa edildi. Belediye binası, Rüştiye Mektebi, Sultaniye Mektebi gibi.

Ardından da bu mahalle daha kültürel bir kimlik kazanarak, şehrin ilk tiyatrosu inşa edildi. Ardından da turistler ve gelen tüccarları kabul etmek için bir sürü otel de inşa edildi. Sonra da bankalar inşa edildi. Onlardan biri de Osmanlı Bankasıydı.”

OSMANLI BİNALARI TEKER TEKER YIKILIYOR

Ancak bu tablo hızla değişiyor. Osmanlı'dan kalan binalar teker teker yıkılıyor. Hükümet konağıyla başlayan yıkım furyası, tiyatro ve okul binalarıyla devam etti. Bazıları da satın alındı ve yıkılmayı bekliyor. Bakımsızlık bir başka tehdit olarak öne çıkıyor. Yıkımlarla şehirdeki Osmanlı izleri birer birer siliniyor.

Halid Tedmuri bir kaç sene önce yıkılan tiyatro binası ile ilgili şu ifadeleri kullandı: Şu an boş olan alanda daha 4 sene öncesine kadar İnci Tiyatrosu yer alırdı. O da çok önemli bir binaydı. Lübnan'ın ilk ve tek opera binasıydı. Maalesef bunu, bir milletvekili satın alarak kanunsuzca yıktı.

Şu an yanındaki şehrin ilk oteli de tehlike altında. Onu da yıkmak istiyorlar ve hemen yanındaki betonarme binanın yerinde ise 70'li yıllarda Rüştiye Mektebi yer alırdı. 2. Abdülhamid Han'ın buraya inşa ettirdiği ilk resmi okul. Ama maalesef yerini şu anda böyle bir kötü bina aldı. Bu meydan 50 sene içinde bütün kimliğini değiştirmiş.”

OSMANLI HİÇ YAŞAMAMIŞ GİBİ OLACAK

Şehirdeki değişim fotoğraflarda kendini daha iyi gösteriyor. Birkaç yıl öncesinin fotoğraf karelerinde gözüken binaların büyük bölümü artık yok. Kalanların yıkılmasıyla birlikte Osmanlı hiç yaşamamış gibi olacak bu kentte.

Bir zamanlar Osmanlı binaları ile dolu olan bir sokaktaki binaların hepsi yıkılıp yerine yenileri yapıldı. Eğer sahip çıkılmazsa kalan binaların da kaderi bunlar gibi olacak. Yani yerine yeni betonarme binalar yapılacak.

Kaynak: dunyabulteni.net

İslam ve İhsan