Mal Ne Demektir?

Mal ne demektir? Kısaca anlamı nedir?

Sözlükte "kişinin veya toplumun sahip olduğu eşya, para ve diğer şeyler, rızık" gibi anlamlara gelen mal, bir fıkıh terimi olarak, mutad bir şekilde edinilmesi ve faydalanılması mümkün olan her şeydir. Bir şeyin mal olabilmesi için, edinilme ve mutad bir şekilde faydalanma imkânının bulunması gerekir. Buna göre güneş ışığı gibi kendisinden faydalanmak herkes için mümkün olduğu halde edinilmesi mümkün olmayanlar ile bir avuç toprak, bir damla su gibi fiilen edinilen fakat mutad şekilde faydalanılmayan şeyler mal sayılmaz.

Hanefîlere göre evlerde oturmak, arabalara binmek gibi eşyanın intifaı mal sayılmaz. Buna karşılık Şafiî, Malikî ve Hanbelî mezheplerine göre, menfaatler, yani intifa hakları da maldır. Bunlara göre, binefsihi malı elde etme ve edinme imkânı gerekli değildir; menfaatin aslını ve kaynağını elde etme ve edinilme imkânı yeterlidir.

Yeni ortaya çıkan patent hakları ile intifa hakları, hukukçulara göre mal itibar edilmiştir. Bu sebeple onlara göre mal, fakihlerin nazarındaki maldan daha umumi ve şümullüdür.

Mal çeşitli bakış açılarından kısımlara ayrılmıştır;

Malın hukukî değerinin bulunup bulunmaması açısından mütekavvim veya gayri mütekavvim şeklinde ikiye ayrılır. Hukukî değeri bulunan mallara mütekavvim mallar, domuz, leş, akan kan gibi hukukî bir değeri bulunmayan mallara ise gayri mütekavvim mal denir.

Malın çarşı ve pazarda benzerinin bulunup bulunmaması yönünden mislî ve kıyemî şeklinde ikiye ayrılır. Ölçek ve tartıyla satılan, ayrıca tane veya metreyle satılıp da benzerleri bulunan mallara mislî; çarşı ve pazarda benzeri bulunmayan ya da aralarında önemli farklılıklar bulunan mallara da kıyemî mal denir.

Taşınması mümkün olan mallara taşınır veya menkul mallar, bir yerden başka bir yere nakli mümkün olmayan mallara da taşınmaz veya gayrimenkul denir.

Ayrıca mallar tüketilen mallar ? kullanılan mallar; bölünebilen mallar ? bölünemeyen mallar; özel mülkiyete tabi mallar ? kamu malları gibi kısımlara ayrılabilir.

Kaynak: Diyanet