Mehrin Alt ve Üst Sınırı
Mehirde üst sınır var mıdır? Mehrin alt ve üst sınırı nedir?
Mehrin en çok miktarı için bir sınır getirilmemiştir. Âyette şöyle buyurulur: “Onlardan birisine yüklerle mehir vermiş olsanız bile, içinden bir şey almayın.” [1]
MEHRİN ÜST SINIRI
Hz. Ömer, Hz. Peygamber’in eşi ve kızları için en çok 480 dirhem gümüş para mehir uyguladığını dikkate alarak kendi hilafeti sırasında mehri 400 dirhemle sınırlamak istemişti. O devirde beş dirhem yaklaşık bir kurbanlık koyun bedelidir. Hz. Ömer minberden indikten sonra Kureyşli bir kadın, yukarıdaki âyeti (en-Nisâ, 4/24) okuyarak, Allah Teâlâ’nın mehir için bir sınır getirmediğini, aksine kadınları yükler dolusu mehre lâyık gördüğünü söyledi. Bunun üzerine yeniden minbere çıkan Hz. Ömer şöyle demiştir: “Size kadınlarınız için 400 dirhemden fazla mehir vermenizi yasaklamıştım. İsteyen malından dilediği kadar verebilir.” [2]
MEHRİN ALT SINIRI
Mehrin en az miktarı ise İmam Ebû Hanîfe’ye göre on dirhem gümüş veya bunun karşılığıdır. Delil; hırsızlıkta had cezasının uygulanmasını gerektiren en az miktar bir dinar (yaklaşık dört gram 22 ayar altın para) olup bu da Hz. Peygamber döneminde on dirhem gümüş para değerindedir.
İmam Malik’e göre mehrin en az miktarı üç dirhem gümüştür. Bu mezhep de kendi hırsızlık nisabını ölçü almıştır. İmam Şâfi ve Ahmed b. Hanbel en az miktar için bir sınır koymamışlardır. Delilleri; mehir âyetinde malın azına bir sınır konulmamasıdır.[3]
Dipnotlar:
[1] Nisâ’, 4/20. [2] Şevkânî, age, VI, 168; Heysemî, Mecmau’z-Zevâid, Mısır, t.y., IV, 283 vd. [3] bk-Nisâ, 4/4, 24; Buhârî, Nikâh, 34-51; Zühaylî age, VII, 256; Bilmen, age, IV, 121-123; Döndüren, Delilleriyle İslâm Hukuku, İstanbul 1983, s. 279, 280.
Kaynak: Prof. Dr. Hamdi Döndüren, Delilleriyle Aile İlmihali, Erkam Yayınları