Mekr Ne Demektir?

İSLAM VE İHSAN

Mekr ne demektir? Kısaca anlamı nedir?

Hile ile aldatmak ve gizlice bozgunculuk yapmak demektir. Bu kelime ve türevleri, Kur'ân'da 42 defa geçmiş ve peygamberleri yalanlamak (En'âm, 6/123) şirk (Allah'a ortak koşmak) (Fâtır, 35/10), dedikodu yapmak (Yûsuf, 12/31) anlamlarında kullanılmıştır. Mekr, insan için kötü olan, yerilen ve cezalandırmayı gerektiren bir davranıştır. "Mü'şâkele" yolu ile Allah'ın mekr yapanları cezalandırmasına da mekr denilmiştir. "(Ey Peygamberim!) inkâr edenler, seni tutup bağlamaları, öldürmeleri ya da (yurtlarından) çıkarmaları için sana tuzak kuruyorlardı. (Yemkürü). Onlar tuzak kurarlarken Allah da tuzak kuruyordu. Allah tuzak kuranların en hayırlısıdır. (Vallâhü hayru'l-mâkirîn)." (Enfâl, 8/30) Allah'ın tuzak kurması, hile yapmak ve aldatmak anlamında değil, tuzak kuranların tuzaklarını boşa çıkarması ve onları cezalandırmasıdır.

Bir tasavvuf terimi olarak mekr, Allah'ın emirlerini dinlemeyen bir kuluna nimet üzerine nimet vermesi, kusurlarına rağmen durumunu olduğu gibi bırakması ve olağanüstü hususları başarmayı ona nasip etmesi demektir. Bu anlamda mekr istidrac yani derece derece helâke götürmedir. Sûfiler, kendilerinden zuhur eden kerametlerin mekr-i ilâhi olmasından endişe ederler.

Kaynak: Diyanet