Menâsik Ne Demektir?

Menâsik ne demektir? Kısaca anlamı nedir?

İbadetgah, ibadetin-zühdün yolu, usulü, kurban boğazlanacak yer, bir adamın alıştığı yer anlamlarına gelen mensek kelimesinin çoğuludur. Dinî bir kavram olarak, en geniş anlamda ibâdet, Allah'a yakınlaşmak için yapılan her türlü taat; hac ibadeti esnasında yerine getirilmesi gereken vazifeler; kurban kesmek ve kurban kesilen yer anlamına gelmektedir. Aynı kökten türeyen nüsük kelimesi de aynı anlamlardadır. Ayrıca hac menâsiki anlamına meşâir de denilmektedir.

Nüsük ve menâsik kelimeleri Kur'-ân'da geçmektedir: "De ki: Namazım, ibadetlerim (nüsükî), hayatım ve ölümüm, âlemlerin Rabbi Allah içindir.'" (En'âm, 6/162). (bk. İbadet)

Menâsik kelimesi en yaygın kullanımıyla hac ibadetini oluşturan uygulamaların tamamı, hac esnasında yerine getirilmesi gereken vazifeler anlamına gelmektedir. Hz. İbrahim'in, Kâbe'nin inşasını tamamlayınca menâsiki kendisine öğretmesi hususundaki duası Kur'ân'da anlatılmaktadır (Bakara, 2/128). Hz. İbrahim Kâbe'nin inşasını tamamlayınca "Yâ Rab! Kâbe'nin inşasını tamamladım, şimdi bana menâsiki öğret." diye dua eder. Bunun üzerine Allah Teâlâ Cebrail'i gönderir. Cebrâil de, Hz. İbrahim'e haccın nasıl yapılacağını öğretir. Peygamberimiz de, "Hac menâsikini benden alın, benden gördüğünüz gibi yapın." buyurmuştur (Müslim, Hac, 310). Buna göre, Kâbe'yi tavaf etmek, Safâ ile Merve arasında sa'y etmek, Arafat ve Müzdelife vakfeleri, şeytan taşlama, kurban hac menâsikindendir.

Kurban ibadetine de, menâsik veya nüsük denmektedir. Kesilen kurbana nesîke denir. Kur'ân-ı Kerim'de, "Her ümmet için, Allah'ın kendilerine rızık olarak verdiği kurbanlık hayvanların üzerine O'nun adını anarak kurban kesmeyi (mensek) meşru kıldık." buyurulmaktadır (Hac, 22/34). Nüsük, özel olarak, hacda kesilen kurbana denir. Kur'ân'da, "İçinizde hasta olan veya başından rahatsız bulunan varsa, fidye olarak ya oruç tutması, ya sadaka vermesi, ya da kurban kesmesi (nüsük) gerekir." buyurulmaktadır (Bakara, 2/196).

Kaynak: Diyanet