Mevkuf Akid Ne Demektir?
Mevkuf akid ne demektir? Kısaca anlamı nedir?
Mevkuf sözlükte "vakfedilen, işinden alınan, hapsolunan, durdurulan" gibi anlamlara gelmektedir. Bir fıkıh terimi olan mevkuf akid ise, akit için gerekli olan rükünler ile sıhhat şartları bulunduğu halde, nefâz (yürürlük) şartlarını taşımayan akitlere denir. Mevkuf akitler kurulmuş olmakla birlikte, hüküm ve sonuçlarını başlangıçta meydana getirmez. Ancak başlangıçta eksik olan bu şartların tamamlanmasıyla akit, hukuki sonuçlarını tam olarak meydana getirir.
Hükümleri bakımından mevkuf akitler iki gurupta incelenebilir;
- 1) Ehliyet eksikliğinden dolayı mevkuf akitler,
- 2) Akdin konusu üzerinde başkalarının da hakkı bulunduğu için mevkuf olan akitler.
Temyiz çağındaki çocuklar ile böyle sayılan mahcurların yapmış olduğu satım ve kira akdi gibi hem fayda, hem de zarar getirmesi muhtemel olan tasarruflar böyledir. Bu tasarruflar mevkuf olarak meydana gelirler; velî veya vasînin izni üzerine, akit hükümleri işlerlik kazanır. İzin vermemeleri halinde, akit batıl olur ve hukuki sonuç doğurmaz. Veli veya vasî hiçbir açıklama yapmazsa, zaman sınırı olmaksızın akit mevkuf olmaya devam eder. Bu arada sebebin ortadan kalkması ile hacir kaldırılırsa, veli veya vasînin iznine gerek olmaksızın bizzat kendisi akdi geçerli kılar.
Temsil yetkisi ve bir zaruret bulunmadığı halde, başkası namına tasarrufta bulunan fuzulinin tasarrufu, rehin olarak verilen mal üzerinde, rehin alan kişinin izni olmaksızın sahibinin yapmış olduğu tasarruf, ölüm hastalığında bulunan bir şahsın, varislerinin zararına veya bir kısım varislerinin lehine yapacağı tasarruflar da bu şekilde mevkufturlar. Hak sahibi kişilerin izniyle yürürlük kazanırlar.
Kaynak: Diyanet
YORUMLAR