Mikat Yerleri Nerelerdir?

Hac ve Umre Terimleri

Mikat ne demek? Mikat yerleri nerelerdir? Mikat yerleri kaç tanedir? Mikat yerleri hakkında kısaca bilgiler...

Mîkât, hac ve umre ibadeti için ihrama girilecek günleri (el-mîkatü’z-zamânî) ve yerleri (el-mîkâtü'lmekânî) ifade eder. Zamanla ilgili mîkât hac için şevval ve zilkade aylarıyla zilhiccenin ilk on günüdür; umre için yılın tamamıdır. Mekânla ilgili mîkât Mekke'ye gidenlerin veya hac ve umre yapacakların ihrama girecekleri noktalardır.

Hz. Peygamber -sallâllâhu aleyhi ve sellem-’in uygulama ve açıklamalarına daya-nılarak Mekke ile belirli çevresine Harem, burayı kuşatan ikinci bölgeye Hil, bunların dışında kalan yerlere de "afâk" denilmiş, Harem ve Hil dışından hac ve umre için yahut başka bir amaçla Mekke’ye gelenlerin belirli yerlerde ihrama girip bazı kurallara uymaları zorunlu kılınmıştır. Harem bölgesinde oturanlar hac için bulundukları yerden, umre için Hil bölgesine çıkarak, Hil bölgesinde oturanlar hac ve umre için bulundukları yerden, buraların dışından gelen âfâkîler ise kendileri için belirlenen mîkât yerlerinden ihrama girerler. Âfâkîlerin ihrama gireceği yerler Resûl-i Ekrem -sallâllâhu aleyhi ve sellem- tarafından beş nokta halinde belirlenmiştir: Zülhuleyfe, Cuhfe, Zâtüırk, Karnülmenâzil ve Yelemlem (Buhârî, "Hac", 7-12; Müslim, "Hac”, 11-12; Ebû Dâvûd, "Menâsik”, 8)

  • Mîkâtların Mekke’ye Mesafeleri

Mîkâtların Mekke’ye mesafeleri konusunda kaynaklarda farklı rakamlar verilmesi daha sonra yeni yolların yapılmasından ileri gelmektedir. Bölgenin dağlık olan arazi yapısına uygun düşen eski güzergâhlar açılan yeni güzergâhlarla yer değiştirmiştir. Bu yerlerin mîkât olarak belirlenmesi mutlaka o noktada ihrama girileceği anlamına gelmez; söz konusu mevkilerin hizasında herhangi bir yerde ihrama girmek de mümkündür.

Zülhuleyfe Medine yönünden Mekke’ye gideceklerin ihram yeri olup Mescid-i Nebevî’ye uzaklığı yak-laşık 11 kilometredir. Bugün Hz. Ali -radıyallâhu anh-'e nisbet edilen "âbâr-ı Ali" (ebyâr-ı Ali) adıyla bilinen Zülhuleyfe Mekke'ye en uzak mîkât olup Resûl-i Ekrem -sallâllâhu aleyhi ve sellem- hicretten sonra iki defa umre (Hudeybiye, umretü'l-kazâ), bir defa da hac (Vedâ haccı) için burada ihrama girmiştir.

Kızıldeniz sahiline 9 km., Mekke’ye 187 km. mesafede bir köy olan Cuhfe, İslâmiyet'in erken dönemlea Karnülmenâzil mîkâtı ve buradaki cami rinde Suriye bölgesinden gelenlerin mîkâtı idi; bugün bir uğrak yeri olmaktan çıkmış, yerini ona yakın Râbiğ şehri almıştır. Türkiye, Lübnan, Suriye, Ürdün, Filistin, Afrika ülkeleri ve Batı ülkeleriyle Suudi Arabistan'ın bazı kuzey bölgelerinden doğrudan Mekke’ye gelen hacılar burada ihrama girerler.

Zâtüırk, Irak yönünden gelenlerin mîkâtı olup günümüzdeki adı Darîbe'dir. Ulemânın büyük bir kısmı bu yeri de mîkât olarak Hz. Peygamber -sallâllâhu aleyhi ve sellem-’in, bir kısmı ise Hz. Ömer -radıyallâhu anh-'ın tesbit ettiği görüşündedir. Buna göre Basra ve Küfe şehirleri kurulunca ahalisi halifeye gelerek, Resûl-i Ekrem -sallâllâhu aleyhi ve sellem-’in Necidliler için tayin ettiği Karnülmenâzil’in kendilerine sapa düştüğünü ve oraya gitmelerinin meşakkatli olduğunu söylediler. Bunun üzerine Hz. Ömer -radıyallâhu anh-, "Öyleyse siz Mekke’ye giden yolunuzun üzerinde Karnülmenâzil hizasında bir nokta bulup orayı mîkât edinin" demiş ve ardından Zâtüırk’ı İraklılar için ihram yeri olarak tayin etmiştir.

Mekke'ye 94 km. uzaklıktaki Karnülmenâzil, günümüzde Seylülkebîr adıyla tanınan büyük bir köydür. Necid bölgesi başta olmak üzere Körfez ülkeleri, Irak, İran ve diğer doğu ülkelerinden Mekke'ye gelenler burada ihrama girerler. Karnülmenâzil'in hi-zasında yer alan, eskiden çok az sayıda hacının ihrama girdiği Vâdîmuhrim, bugün büyük ve mâmur bir köy olup Tâif-Mekke yolunun yapılmasından sonra Mekke'ye gidenler tarafından ihram yeri olarak tercih edilmeye başlamıştır.

Mekke'ye 84 km. uzaklıkta bulunan Yelemlem’de Yemen ve Suudi Arabistan'ın güneyinden gelenler ihrama girer. Hz. Peygamber -sallâllâhu aleyhi ve sellem-’in Yemen'e zekât memuru ve kadı olarak gönderdiği Muâz b. Cebel adına bir mescidin yapıldığı bu yerin hizası ayrıca Malezya, Endonezya, Çin ve Hindistan'dan deniz yoluyla gelenler için de mîkât kabul edilmiştir.

Kaynak: Diyanet Kutsal Toprak Rehberi