Mimar Sinan'ın Hizmet Aşkı
Hayatına 365 muhteşem eser sığdıran Mimar Sinan, sadece eserleriyle ilgilenmekle kalmamış, kurdurduğu vakıfla da ihtiyaç sahibi birçok kimsenin derdine derman olmuştur.
Mîmarbaşı Koca Sinan, rızâ-yı Bârî istikâmetinde yaptığı hizmetleri muhtevâsında, mîmarlığına ilâveten bir de ictimâî yardımlaşmaya ehemmiyet veren bir “vâkıf” olarak temeyyüz etmektedir. Onun bu yoldaki aşırı cömertliği sebebiyle borçlu olarak öldüğü dahî rivâyet edilir.
Zira o, yediden yetmişe herkesin Allah için malını vakfetmeye yöneldiği bir devirde yaşamış bir kişi olarak, bu hususta da numûne-i imtisâl olmasını bilmiştir. Bu yolda bir vakıf kurmuş ve nice hizmetlerde bulunmuştur.
Onun vakıf hizmetleri arasında kendi köyü olan Ağırnas’ta yaptığı çeşmeye ilâveten oradan su içmeye gelecek hayvanâtın da dinlenmesi için geniş bir alanı vakfetmesi câlib-i dikkattir. Bu da gösteriyor ki Koca Sinan’ın şefkat ve merhamet hisleriyle süslenen hizmeti, hayvanları dahî ihmâl etmemektedir.
Koca Sinan’ın hayrât hizmetleri arasında iki mektebin bulunması ve vakfiyesinde burada okuyacak yetim çocukların giydirilmesi husûsundaki şartları da, onun aynı zamanda ilm ü irfâna verdiği kıymetin bir nişânesidir.
Bunlara ilâveten Koca Sinan, memleketindeki bir kısım hristiyan yakınlarının İslâm’a girmeleri için çaba göstermiş ve onlardan müslüman olanlara hayatta oldukları müddetçe vakfından maaş bağlatmıştır.
Ayrıca birtakım hizmetler için vakıf fonları oluşturan Koca Sinan, bunları da, o devrin ictimâî yapısını göz önünde bulundurarak vakfiyesinde şu beş gruba ayırmıştır:
- Hacca gönderme fonu,
- Kaldırım yapma fonu,
- Avârız (bilhassa harp zamanlarında ihtiyaç duyulan kazâlar ve musîbetler) fonu,
- Onarım fonu,
- Fakir öğrencileri giydirme fonu.
Kaynak: Osman Nuri Topbaş / Osmanlı Erkam Yayınları