Mina Nerededir? Hac Sırasında Mina'da Ne Yapılır?

Hac ve Umre

Mina nerededir? Hacda Mina'da ne yapılır? Mina bölgesinin İslam'da yeri ve önemi nedir? Mina bölgesi hakkında bilmemiz gerekenler...

Mekke ile Müzdelife arasında Mescid-i Harâm'ın yaklaşık 7 km. kuzeydoğusunda ve Harem sınırları içinde bulunan Mina şeytan taşlama, kurban kesme, bayram günlerinde konaklama gibi hac ibadetlerinin (menâsik) yapıldığı yerdir. Arapça’da "insanların toplandığı veya kan akıtılan yer"e minâ denmesinin yanında Hz. Âdem -aleyhisselâm-’ın burada cenneti arzu (temenni) ettiği ve Cenâb-ı Hakk'ın bu yerde Hz. İbrâhim -aleyhisselâm-'a yahut bütün kullarına lütufta (menn) bulunduğu rivayet edilmiş, buraya Mina adının verilmesi, anılan rivayetlerle birlikte insanların bayram günlerinde burada toplanması ve Allah'a yaklaşıp azabından emin olma ümidiyle kurban kesmeleri gibi sebeplerle açıklanmıştır.

Hz. Peygamber -sallâllâhu aleyhi ve sellem-’in uygulaması doğrultusunda bayramın birinci ve ikinci günlerinde gecenin Mina'da geçirilmesi mezheplere göre sünnet veya vacip sayılmıştır. Aynı şekilde Harem sınırları içinde kesilmesi gereken hac kurbanının Mina'da kesilmesi, yine hac ibadetinin önemli bir parçası olan saç kesme ve kısaltmanın da Resûl-i Ekrem -sallâllâhu aleyhi ve sellem-’in uygulaması sebebiyle Mina'da yapılması daha faziletli kabul edilmiştir.

Arafat ve Müzdelife gibi ortak bir ibadet mekânı olduğundan 812 hektarlık bir alanı kapsayan Mina'nın da özel mülkiyete konu olamayacağı Hz. Peygamber -sallâllâhu aleyhi ve sellem- tarafından bildirilmiştir (Müsned, VI, 187; Ebû Dâvûd, "Menâsik”, 89).

Mina sınırları içinde ve yakın çevresinde bazı önemli olayların hâtırasını yaşatan birkaç mescid bulunmaktadır. Bunlardan en önemlisi ve halen mevcut olanı, Sâih dağının eteğinde küçük cemrenin yakınında inşa edilmiş Mescid-i Hayf'tır. Hz. Peygamber -sallâllâhu aleyhi ve sellem-‘le Medineli müslümanlar arasında büyük cemrenin (Akabe cemresi) hemen karşısında gerçekleşen Akabe biatlarının yapıldığı, etrafı tepelerle çevrili küçük vadinin içerisinde ise Mescid-i Bey'a yer alır. Günümüzde Akabe cemresinin yanında Mekke yönündeki ana caddenin kenarında biraz içeride bu-lunmaktadır. Abbâsî halifesi Ebû Ca'fer el-Mansûr tarafından üstü açık olarak inşa ettirilen mescidin kıble tarafına gelen kısmının üstü Mısır Defterdarı îbrâhim Bey tarafından 1556 yılında kubbelerle örtülmüştür.

Eski kaynaklarda haber verilen diğer bir ibadet yeri Sâih dağının eteğinde bulunan Mescid-i Kebş'tir. Halk arasında Mescid-i İsmâil adıyla da anılan bu mescid, Hz. İbrâhim -aleyhisselâm- rüyasını (es-Saffât 37/102-108) gerçekleştirmek amacıyla oğlunu kurban edeceği sı-rada Allah tarafından gönderilen kurbanlık hayvanın kesildiği kabul edilen yerde yaptırılmıştır. Yine eski kaynaklarda bahsedilen diğer bir mescid ise birinci ve ikinci (orta) cemrelerin arasında, Arafat istikametine giderken sağ tarafta kalan Mescid-i Nahr (Mescidü’l-menhar) olup Hz. Peygamber -sallâllâhu aleyhi ve sellem-’in Vedâ haccı sırasında kurbanlarını kestiği yerde yaptırılmıştır. Burada daha önce varlığı bilinen küçük mescid de Mina’nın orta kesiminde Arafat'a yönelen kimsenin sağında kalan Kevser sûresinin nâzil olduğu yerde inşa edilen Mescid-i Kevser'dir. Mescid-i Hayf’ın yakınında Sâih dağının eteğinde Resûli Ekrem'in nübüvvetinin 4. yılında Mürselât sûresi-nin nâzil olduğu mağaraya Gârü'l-Mürselât (Buhârî, "Tefsîr", 77/1), burada bulunan mescide de Mescidi Mürselât denir. Abdullah b. Ömer'den gelen bir rivayete göre Nasr sûresi de Vedâ Haccı sırasında Mina'da nâzil olmuştur (Fâkihî, IV, 249).

Kaynak: Diyanet İşleri Kutsal Topraklar Rehberi

BENZER YAZILAR

Kabe Tarihi

Kabe’­nin Tarihi ve Bölümleri

Kabe İle İlgili Bilmeniz Gereken 13 Şey