Mücâhede ve Riyâzat Ne Demek? Nefs Eğitimindeki Yeri Nedir?

Mücâhede ve riyâzat ne demektir? Nefs eğitimindeki yeri nedir?

Mücâhede insanın nefsinin arzularına, kötü isteklerine ve şeytanın isteklerine karşı direnip savaşması demektir. Bu savaşın silâhı ibâdetler, zikir, tesbîh ve duâdır. Nefs düşmanına bu silâhlarla saldırıp onun ikmâl kaynağının etrafını riyâzat mayınları ile döşemek gerekir.

Mücâhedeye nefs ile cihâd da denir. Mücâhede ve riyâzat birbirine yakın anlamlarda iki kavramdır. Mücâhede nefsi iyiliğe zorlamak, riyâzat ise onu bu işe alıştırmaya çalışmaktır. Başka bir ifâdeyle mücâhede nefse ağır gelen şeyleri yaptırmaktır.

Riyâzat ise nefsin isteklerini yapmamak ve kısıtlamaktır. Riyâzat nefsin ve tenin isteklerini kesmek, asgarîye indirmek ve ona zor gelen şeyleri yaptırmaktır. Az yemek, mideyi doldurmamak, az uyumak ve bu sûretle nefsi inceltmektir.

İşin başı mücâhede, devamı riyâzat, netîcesi müşâhededir. Nefs ile mücâhedenin genellikle kabûl edilen görüşe göre üç riyâzat şartı vardır: Az yemek, az uyumak ve az konuşmak. Bunlara halktan uzaklaşma anlamına halvet ve çile ile zikr-i müdâm denilen sürekli zikri eklemek gerekir.

Kaynak: Prof. Dr. Hasan Kamil Yılmaz, 300 Soruda Tasavvufi Hayat, Erkam Yayınları