Muhît Ne Demektir?

Muhît ne demektir? Kısaca anlamı nedir?

Kuşatmak, himaye etmek, korumak, görüp gözetmek anlamlarındaki "h-v-t" kökünden türeyen "ehata" fiilinin ism-i faili olan muhît sözlükte; kuşatan, bir işi bütün yönleriyle bilen, meneden ve helak eden demektir.

Muhît kelimesi Kur'ân'da sekiz âyette Allah'ın, iki âyette (Tevbe, 9/49, Ankebût, 29/54) cehennemin, bir âyette de azabın (Hûd, 11/84) sıfatı olarak kullanılmıştır. Allah'ın sıfatı olarak muhît, ilminin ve gücünün, her şeyi kuşattığını, O'ndan kaçıp kurtulmanın mümkün olmadığını, hiçbir şeyin O'ndan gizli kalmadığını ve O'nun gafil ve aciz olmadığını ifade eder: "...Allah kâfirleri tamamen kuşatmıştır." (Bakara, 2/19); "Allah (ın, bilgisi) onların (kâfirlerin) yaptıklarını kuşatmıştır." (Âl-i İmrân, 3/120); "İyi bilin ki onlar (kâfirler) Rablerine kavuşmaktan kuşku içindedirler, iyi bilin ki, O'(nun ilmi) her şeyi kuşatmıştır." (Fussilet, 41/54); "Bir zaman sonra; Rabb'ın insanları kuşatmıştır demiştik..." (İsrâ, 17/60); "Allah, her şeyi ilmi ile kuşatmıştır." (Talâk, 65/12)

"Allah insanları kuşatır" demek; onların bütün inanç, söz, fiil, amel ve davranışlarını, iyi ve kötü bütün yaptıklarını bilir, O'ndan hiçbir şey gizli kalmaz, O'nun gücü ve hükmünden kimse kaçıp kurtulamaz demektir.

Meallerini verdiğimiz âyetlerde özellikle Allah'ın kâfirleri, onların yaptıklarını kuşattığı bildirilmektedir. Bu, onların yaptıklarının yanlarına kâr kalmayacağını, Allah'ın onları suçları sebebiyle cezalandıracağını beyan etmek içindir. Böylece Allah, insanları küfür, isyân ve kötülüklerden sakındırmaktadır.

"...Cehennem kâfirleri tamamen kuşatmıştır." (Tevbe, 9/49; Ankebût, 29/54) meâlindeki âyetlerden "muhît" kelimesinin anlamı net bir şekilde anlaşılmaktadır. Cehenneme atılan kâfirler, bütünüyle ateş içinde kalmışlardır. Ateş onları, her taraflarından çepe çevre sarmıştır. İşte bunun gibi Allah'ın ilmi, gücü ve murakabesi insanları tamamen kuşatmıştır. Bunun dışında kalmak, gizlenmek ve unutulmak asla mümkün değildir.

Muhît kelimesi; Allah'ın ilminin ve kudretinin genişliğini beyan etmektedir. Allah'ın bu vasfı, Kur'ân'da, "ehâta - yuhîtu" fiilleriyle de ifade edilmiştir. Şu âyetleri örnek olarak zikredebiliriz: "...Allah, her şeyi ilmi ile kuşatmıştır." (Talâk, 65/12), "Bir zaman sana: "Rabb'ın insanları kuşatmıştır," demiştik..." (İsrâ, 17/60).

Birinci âyette, Allah'ın ilminin her şeyi kuşattığı açıkça bildirilmiştir. Allah'ın bilgisi dışında kalan hiçbir şey yoktur. İkinci âyette Allah'ın insanları kuşatmasından maksat, herkesin O'nun gücü ve hükmü altında olmasıdır. Anlaşılan o ki, muhît vasfı ile Allah'ın her şeyi, insanların inanç, söz, fiil ve davranışlarını bildiği, ona göre davrandığı, itaatkârları ödüllendirdiği, isyânkârları cezalandırdığı, ilminin ve gücünün her şeyi kuşattığı ifade edilmektedir.

Kaynak: Diyanet

İslam ve İhsan

İslam, Hz. Adem’den Peygamber Efendimize (s.a.v) gönderilen tüm dinlerin ortak adıdır. Bu gerçeği ifâde için Kur’ân-ı Kerîm’de: “Allâh katında dîn İslâm’dır …” (Âl-i İmrân, 19) buyurulmaktadır. Bu hakîkat, bir başka âyet-i kerîmede şöyle buyurulur: “Kim İslâm’dan başka bir dîn ararsa bilsin ki, ondan (böyle bir dîn) aslâ kabul edilmeyecek ve o âhırette de zarar edenlerden olacaktır.” (Âl-i İmrân, 85)

...

Peygamber Efendimiz (s.a.v) Cibril hadisinde “İslam Nedir?” sorusuna “–İslâm, Allah’tan başka ilâh olmadığına ve Muhammed’in Allah’ın Rasûlü olduğuna şehâdet etmen, namazı dosdoğru kılman, zekâtı vermen, Ramazan orucunu tutman, yoluna güç yetirip imkân bulduğun zaman Kâ’be’yi ziyâret (hac) etmendir” buyurdular.

“İman Nedir?” sorusuna “–Allah’a, meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine, âhiret gününe inanmandır. Yine kadere, hayrına ve şerrine îmân etmendir” buyurdular.

İhsan Nedir? Rasûlullah Efendimiz (s.a.v): “–İhsân, Allah’a, onu görüyormuşsun gibi kulluk etmendir. Sen onu görmüyorsan da O seni mutlaka görüyor” buyurdular. (Müslim, Îmân 1, 5. Buhârî, Îmân 37; Tirmizi Îmân 4; Ebû Dâvûd, Sünnet 16)

Kuran-ı Kerim, Peygamber Efendimize (s.a.v) gönderilen ilahi kitapların sonuncusudur. İlahi emirleri barındıran Kuran ve beraberinde Efendimizin (s.a.v) sünneti tüm Müslümanlar için yol gösterici rehberdir.

Tüm insanlığa rahmet olarak gönderilen örnek şahsiyet Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed Mustafa (s.a.v) 23 senelik nebevi hayatında bizlere Kuran ve Sünneti miras olarak bırakmıştır. Nitekim hadis-i şerifte buyrulur: “Size iki şey bırakıyorum, onlara sımsıkı sarıldığınız sürece yolunuzu asla şaşırmazsınız. Bunlar; Allah’ın kitabı ve Peygamberinin sünnetidir.” (Muvatta’, Kader, 3.)

Tasavvuf; Cenâb-ı Hakkʼı kalben tanıyabilme sanatıdır. Tasavvuf; “îmân”ı “ihsân” gibi muhteşem ve muazzam bir ufka taşımanın diğer adıdır. Tasavvuf’i yola girmekten gaye istikamet üzere yaşayabilmektir. İstikâmet ise, Kitap ve Sünnet’e sımsıkı sarılmak, ilâhî ve nebevî tâlimatları kalbî derinlikle idrâk edip onları hayatın her safhasında vecd içinde yaşayabilmektir.

Dua, Allah Teâlâ ile irtibatta bulunmak; O’na gönülden yönelmek, meramını vâsıta kullanmadan arz etmek demektir. Hadisi şerifte "Bir şey istediğin vakit Allah'tan iste! Yardım dilediğin vakit Allah'tan dile!" buyrulmuştur. (Ahmed b. Hanbel, Müsned, 1/307)

Zikir, bütün tasavvufi terbiye yollarında nebevi bir üsul ve emanet olarak devam edegelmiştir. “…Bilesiniz ki kalpler ancak Allâh’ı zikretmekle huzur bulur.” (er-Ra‘d, 28) Zikir, açık veya gizli şekillerde, belirli adetlerde, farklı tertiplerde yapılan önemli bir esastır. Zikir, hatırlamaktır. Allah'ı hatırlamak farklı şekillerde olabilir. Kur'an okumak, dua etmek, istiğfar etmek, tefekkür etmek, "elhamdülillah" demek, şükretmek zikirdir.

İlim ve hâl kelimelerinden oluşmuş bir isim tamlaması olan ilmihal (ilm-i hâl) sözlükte "durum bilgisi" demektir. Bütün müslümanların dinî bilgi ve uygulama bakımından ihtiyaç duyduğu, bir bakıma müslüman olmanın ve müslümanlığın icaplarını yerine getirmenin ön şartı durumundaki fıkhi temel bilgiler ilmihal diye anılmıştır.

İslam ve İhsan web sitesinde İslam, İman, İbadet, Kuranımız, Peygamberimiz, Tasavvuf, Dualar ve Zikirler, İlmihal, Fıkıh, Hadis ve vb. konularda güvenilir kaynaklardan bilgiye ulaşabilirsiniz.

Muhît Ne Demektir?