Mukâyaza Ne Demektir?

Mukâyaza ne demektir? Kısaca anlamı nedir?

Sözlükte "değişmek, değiştirmek" gibi anlamlara gelen mukâyaza, bir fıkıh kavramı olarak, ikisi de nakit veya semen cinsinden olmamak üzere bir aynı, diğeri ile değiştirmek demektir. Türkçe'de bu işlem, trampa kavramı ile ifade edilmektedir.

Mukâyaza akdinde, alınıp verilen nesnelerin ikisinin de mal olması gerekir. Meselâ, bir evin, araba karşılığında satışı mukâyazadır. Her ikisinin de nakit veya altın, gümüş gibi semen cinsinden olması halinde akit, sarf olur. Birinin nakit diğerinin mal olması halinde ise, bey' olur.

Mukâyaza akdinde, akde konu malların akit esnasında belirlenmesi gerekir. Ancak akdin bağlayıcı olması için kabz edilmesi, teslim alınması şart değildir; akit kurulduğu andan itibaren iki tarafı da bağlar. Akit kurulduktan sonra, belirlenen malın kendisinin teslim edilmesi gerekir; yeni bir anlaşma olmaksızın benzeri veya değeri verilemez. Alınan veya verilen şeylerden birisinin istihkak yoluyla geri alınması halinde akit batıl olur.

Kaynak: Diyanet