Muktesid Ne Demektir?

Muktesid Ne Demektir?
NE NEDİR?

Muktesid ne demektir? Kısaca anlamı nedir?

Bir şeye yönelmek, azmetmek, güvenmek, adaletle hükmetmek, mutedil olmak anlamındaki "kasd" kökünden türeyen muktesid, sözlükte, ifrat ve tefritten sakınan, orta halli hareket eden, mutedil olan demektir. İktisad iki kısımdır; 1- Övülen iktisad: İfrat ve tefritten uzak davranışlardır. Cömertlik gibi. Cömertlik israf ile cimrilik arası bir davranıştır. Cesaret / şecâet de böyledir. Cesaret; korkaklık ile hiddet ve saldırganlık arası bir davranıştır. Lokmân sûresinin 19. âyetinde zikredilen yürüyüş şekli bu tür bir harekettir. Ne hızlı ne yavaş, ikisi arası sakin ve vakarlı, kibirli ve miskin olmayan bir yürüyüş. 2- Ne övülen ne yerilen iktisad: Adalet ve zulüm arası bir davranış, uzak ile yakın arası bir mesafe (Tevbe, 9/42) gibi.

Bu kelime, Kur'ân'da üç âyette geçmiş ve mutedil hareket eden insan ve toplumun sıfatı olarak kullanılmıştır.

Fâtır sûresinin 32. âyetinde müminler, "nefislerine zulmeden" "muktesid" ve "sâbık" olarak üç vasıfla anılmışlardır. "Muktesid" emir ve yasaklara bazen uyan bazen uymayan, günahı da sevabı da bulunan müminlerin vasfıdır.

Lokmân sûresinin 32. âyetinde geçen muktesid; sözünü tutan, adil olan, doğru yolda sebat eden, îmân ve ihlas üzere olan kimse; Mâide sûresinin 66. âyetinde geçen "ümmet-i mukteside" ise Müslüman toplum anlamındadır.

Kaynak: Diyanet