Müsebbib Nedir? Müsebbib Ne Demek?
Müsebbib: Sebep olan, ortaya çıkmasına yol açan, meydana getiren. Îcâd eden, düzenleyen, yapan anlamlarına gelmektedir.
MÜSEBBİB KELİMESİNE ÖRNEK CÜMLELER
Bahâuddîn Nakşibend -kuddise sirruh- da:
“Zikirden maksat, sadece «Allah» ve «Lâ ilâhe illâllah» demek değildir. Belki sebepten müsebbibe (sebep olan asıl fâile, Allâh’a) gitmek ve nîmetin müsebbibden geldiğini görmektir.” der.
*****
Hakîkaten insan, ancak sıfattan mevsûfa, eserden müessire, sanattan sanatkâra ve sebepten müsebbibe doğru giden bir idrâke sahiptir. İnsan bu yolla, yani her biri bir sanat hârikası olan mahlûkâtına ve lûtfettiği nîmetlerine bakarak Cenâb-ı Hakk’ın azametini, kudretini ve rahmetini, kendi istîdat ve iktidârı ölçüsünde anlayabilir. Yani herkes mârifetullah okyanusundan ancak kabının hacmi kadar su alabilir.
*****
Bilen, sebepten Müsebbib’e, eserden Müessir’e, sanattan Sâni-i Mutlak’a ulaşır. Rabbini kalpte tanıyıp bilen, kendisine lâzım olan her şeyi bilir. O’nu bilmeyen hiçbir şeyi bilemez. Zîrâ ahmaklaşmış, kalbi âmâ kesilmiştir.
*****
Ancak sıfattan mevsûfa, eserden müessire, sanattan sanatkâra ve sebepten müsebbibe geçerek Cenâb-ı Hakk’ın azamet, kudret ve rahmetini
idrâk etmeye çalışmak, her zaman teşvik edilmiştir. Mikrodan makroya kâinattaki her şey, ilâhî azametin bir aynası veya vitrini mâhiyetindedir.
Eğer idrâk, selîm bir irâde ve temiz bir tefekkürle Cenâb-ı Hakk’ın sıfatları ile fiillerine (eserlerine) nazar edecek olsa, onun münkir olması aslâ düşünülemez. Zira inkâr, zihnî ve fikrî faaliyet ile kalbî tahassüsün bozulduğu yerde başlar. Akl-ı selîm sahibi bir kişi, küfür âleminde gözünü açmış bile olsa, küfürden kurtulma ihtimâli çok yüksektir. Kur’ân-ı Kerîm, buna örnek olarak Hazret-i İbrahim’i gösterir. O, müşrik bir çevrede doğup büyümesine rağmen sırf zihnî sâfiyet ve kalbî melekeleriyle Allah Teâlâ’nın varlık ve birliğini idrâk etmiştir.