Nerelerde namaz kılınmaz? Namaz kılmanın caiz olmadığı/olmayan yerler ile ilgili hadis-i şerifler…

Ebû Zer radıyallahu anhdan:

– Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem, “Bana yeryüzü temizleyici ve mescid kılındı,” buyurdu. (Ebû Dâvûd, Salât, 24/489; Buhârî, Teyemmüm, 1)

Hadisin Açıklaması

Suyun bulunmadığı yerde toprak su yerini tutar, onunla teyemmüm yapılır. Yeryüzünün her tarafında ibadet yapılabilir. Namaz kılınabilir. Bu iki haslet Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem ve ümmetine ikram edilen özelliklerdendir.

Hadisin Açıklaması

Tahûr: Cehûl vezninde mübalağa ism-i fâildir temizleyici manasınadır.

*

Ebû Salih Gıfârî radıyallahu anhdan:

Hz. Ali radıyallahu anh bir yolculuğu esnasında Babil’e uğradı. Müezzin kendisine ikindi namazının vaktinin girdiğini haber vermeye geldi. Ancak Hz. Ali Babil’den biraz ayrılınca müezzine kamet etmesini emretti ve namazı kıldırdı. Namazı bitirince:

“- Benim sevgilim (Hz. Muhammed) sallallahu aleyhi ve sellem, beni kabristanda namaz kılmaktan nehyetti. Babil toprağında da kılmamı yasak etti. “Çünkü orası lanete uğramıştır,” buyurdu, dedi. (Ebû Dâvûd, Salât, 24/490)

Hadisin Açıklaması

Babil: Irak toprakları içerisinde, Kûfe civarında bir yerdir. Sihir, büyü gibi fitnesi ile meşhurdur. Hz. Ali’nin radıyallahu anh başına gelen felaketler de oradan gelmiştir.

Aslında yeryüzünün her tarafı secdegah kılındıktan sonra Hz. Ali’nin Babil’de namazdan nehy olunması, oranın fitne mahalli olduğunu ve başına gelecek fitnenin oradan geleceğini haber vermektedir. Biri de: Hz. Ali’nin radıyallahu anh Babil’de yerleşmesini nehy olabilir.

Hattabi: Hiç bir ilim adamı Babil’de namazın nehy edildiğini söylemediler. Bu olsa olsa orada karargah kurmaktan nehy olur, diyorlar.

*

Ebû Salih el-Gıfârî’den o da Ali radıyallahu anhdan:

Süleyman bin Dâvud’un rivâyetiyle aynı manada rivâyet olundu, (biraz ayrılınca) yerine, (çıkınca) dedi. (Ebû Dâvûd, Salât, 24/491)

*

Ebû Said radıyallahu anhdan rivâyet edildiğine göre şöyle demiştir:

– Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem, “Yeryüzünün her yerinde namaz kılınabilir. Ancak hamam ve kabirler müstesna,” buyurdu. (Ebû Dâvûd, Salât, 24/492; Tirmizî, Kitâb’us-Salât, b. 236, n. 317, s. 131, c. 1; İbn-i Mâce, Kitâb’us-Salât, b. 4, n. 745, s. 246, c. 1)

Hadisin Açıklaması

Kabir üstünde ve hamamda namaz kılmak mekruhtur. Ancak namaz için ayrılmış temiz bir yer varsa orada kılınabilir.

İmâm-ı Mâlik hazretlerine göre: Kabristanlıkta namaz kılmak meruh değildir.

İmâm-ı Şâfiî hazretlerine göre: Temiz değilse namaz caiz değildir. Temiz yer varsa caizdir.

Kabirlerde namazdan nehy edilmesinin sebebi sadece pislik değil, kabirlere namaz kılanların ecdat ruhuna tapanlara benzemîş olmasını önlemek, kabre ibadet ediliyor hayalinin önüne geçmek de olabilir.

Hamamlar ise kirli suların aktığı yerdir. Orada kirli su ile bulaşmış yer bulunamayacağı için hamamda namazdan nehy edilmiştir. Ancak hamamlarda soyunma odalarında temiz bir seccade üzerinde namaz kılmakta beis yoktur.)

Kaynak: İbrahim Koçaşlı, Sünen-i Ebî Davud ve Tercemesi, Erkam Yayınları

İslam ve İhsan