
Namaza Başladıktan Sonra Bir Müddet Susmak
Namaza başladıktan sonra bir müddet susmak ile ilgili hadisler.
Hasan radıyallahu anh’dan, Semure radıyallahu anh dedi ki:
Ben namazda iki yerde susulduğunu öğrendim. Biri imam tekbir aldığı zaman okumaya başlayana kadar, öbürü de Fatiha ve sûreyi okumayı bitirdikten sonra rükû edeceği andadır.
Hasan diyor ki: Ümran bin Hüseyin, Semure’nin bu haberine inanmamış. Bu rivâyet hakkında Medine’de bulunan Ubeyy’e mektup yazmış, Ubey, Semure’nin sözünü tasdik etmiştir.
Ebû Dâvud şöyle dedi: Bu hadis-i Humeyd “sûkûtun biri de kıraat bitirdikten sonradır.” şeklinde rivâyet etti. (Ebû Dâvûd, Salât, 123/777; İbn-i Mâce, Kitâbu’s-Salât, b. 12, n. 844, s. 275, c. 1)
Hadisin Açıklaması
Bu hadiste geçen biraz durmaktan (sekteden) maksat iftitâh tekbirinden ayrıldıktan sonra ses ve nefesi kesip tekbirle kıraat arasını biraz ayırmaktır.
Fatiha ve sûreden sonra böyle ses ve nefesi keserek ara vermeye de sekte denmiştir.
Aslında sekte nefesi hapsedip sesi kesmektir.
Hanefî ve Mâliki mezhebinde bu sekteler mekruhtur.
Şâfiî ve Ahmed bin Hanbel hazretlerine göre namazda üç yerde sekte müstehaptır.
- Başlangıç tekbiri ile Fatiha arasında
- Fatiha ile sûre arasında
- Sûre bittikten sonra rükûa inileceği sıradadır. (Maalim-üs-Sünen, c. 1, s. 376)
*
Semure bin Cündûp radıyallahu anh’dan:
Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem (namazda) iki sekte ile sekte ederdi. (Biri) başlangıç tekbiri aldığı vakit (öbürü) okumanın hepsinden ayrıldığı zaman. (Ebû Dâvûd, Salât, 123/778)
Râvi; Yunus’un hadisinin manâsını zikretti.
*
Hasan radıyallahu anh’dan:
Semure bin Cündüb ile İmran bin Husayn müzâkere yaptılar. Semure bin Cündüb radıyallahu anh, Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’den:
Biri tekbir aldığı zaman, öbürü de (Fatiha’nın son ayeti ki) (gazaba uğramışların ve sapıkların yolunun gayriye ilet) ayetini okumaktan ayrıldığı zaman olmak üzere iki sekte hıfz ettiğini söyledi.
Semure onu hıfzetmişti. İmran bin Husayn kabul etmedi. Bu mevzu hakkında Ubey bin Kâ’b’a mektup yazdılar. O da onlara mektubunda veya onlara mektubun iadesinde:
Şüphesiz Semure (doğru) ezberlemiş dedi. (Ebû Dâvûd, Salât, 123/779)
Hadisin Açıklaması
Ubey bin Kâ’b’e, namazdaki sekte soruldu. Semure’nin, biri başlangıç tekbirinden sonra, öbürü Fatiha bittiği zaman olmak üzere Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’den iki sekte ezberlediği yazıldı. Ubey bin Kâ’b: Semure doğru ezberlemiş cevabını verdi. Semure’yi tasdik etti.
*
Semure radıyallahu anh dedi ki:
Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’den iki sekte ezberledim.
O rivâyette Abdü’l-A’lâ şöyle dedi:
Said Katade’ye, o iki sekte nerelerdedir? dedik.
Katade de: Namazına girdiği zaman, kıraatten ayrıldığı zaman, cevabını verdi. Sonra Katade: “gayrilmağdubi aleyhim” dedikten sonradır, dedi. (Ebû Dâvûd, Salât, 123/780; Tirmizi, Kitâbu’s-Salât, b. 185, n. 251, s. 2, c. 1; İbn-i Mâce Kitâbu’s-Salât, b. 12, n. 844-845, s. 275, c. 1)
*
Ebû Hüreyre radıyallahu anh’dan:
Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem namaza tekbir aldığı zaman, -anam babam uğruna fedâ olsun- tekbirle kıraat arasındaki sükûtunuzu görmez misin, orada ne diyorsun, bana haber ver, dedim.
Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’de, “Ey Allah’ım, Doğu ile Batı arasını uzaklaştırdığın gibi, benimle günahlarım arasını da uzaklaştır.
Ey Allah’ım, beyaz elbisenin kirden temizlendiği gibi beni de hatalarımdan temizle.
Ey Allah’ım, Beni kar, su ve dolu ile yıka,” derim, cevabını verdi. (Ebû Dâvûd, Salât, 123/781; Buharî, Kitâbu’l-Ezân, b. 88, s. 181, c. 1; Müslim, Kitâbu’s-Salât, b. 40, n. 476-204, s. 346, c. 1; Nesêi, Kitâbu’l-İftitâh, b. 6, n. 896, s. 129, c. 2; İbn-i Mâce, Kitâbu’s-Salât, b. 1, n. 805, c. 1, s. 265)
Hadisin Açıklaması
Bu hadis-i şerifte mecaz ve teşbih kullanılmıştır.
İnka: Elbisede kirlerin tamamen çıkmasını temin edip temizlemektir, burada mecaz olarak, günahların tamamen bağışlanması yerinde kullanılmıştır.
Günahlar kire, amel defterleri de beyaz elbiseye benzetilmiştir. Beyaz elbisede kir çabuk görünür. Temizlenince her tarafı birden parlar. Beyaz elbise kirden nasıl arınırsa, beni de günahlardan öylece arıt.
Bir elbise bir anda kar, su ve dolu ile yıkanırsa kir kalmaz. Günahlar da af, mağfiret ve rahmetle yıkanırsa günah eseri kalmaz.
Kaynak: İbrahim Koçaşlı, Sünen-i Ebî Davud ve Tercemesi, Erkam Yayınları
YORUMLAR