Namazda ellerin kulak hizasına kaldırılması ile ilgili hadisler.

İbn-i Ömer radıyallahu anh’dan rivâyet edildiğine göre şöyle demiştir:

Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem (ilk) iki rekâttan (üçüncüye) kalktığı zaman tekbir alır ve ellerini kaldırırdı. (Ebû Dâvûd, Salât, 118/743)

*

Ali bin Ebî Talib radıyallahu anh’dan:

Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem farz namaza kalktığı zaman, tekbir alır ve ellerini omuzları hizasına kaldırırdı, kıraatı bitirip rükû etmek istediği zaman ve rükûdan kalktığı vakit de aynen öyle yapardı. Oturduğu zaman namazda hiç bir şeyde ellerini kaldırmazdı. Secdelerden kalktığı zaman ellerini ilk önceki gibi kaldırır tekbir alırdı. (Ebû Dâvûd, Salât, 118/744)

Ebû Dâvud dedi ki: Ebû Humeyd’in Rasûlullah’ın namazını tarif eden hadisinde şu ifade vardır:

– İkinci rekâttan kalktığı vakit namazın başlangıcındaki gibi tekbir aldı ve ellerini omuzları hizasına gelene kadar kaldırdı.

*

Mâlik bin Huveyris radıyallahu anh’dan:

Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem tekbir aldığı, rükû ettiği, rükûdan başını kaldırdığı zaman ellerini kulak yumuşağına yetişene kadar kaldırdığını gördüm. (Ebû Dâvûd, Salât, 118/745; Müslim, Kitâbu’s-Salât, b. 9, n. 391, s. 293, c. 1; Nesêi, Kitâbu’l-İftitâh, b. 2, n. 882, s. 123, c. 2; İbn-i Mâce, Kitâbu’s-Salât, b. 15, n. 859, s. 279, c. 1)

*

Ebû Hüreyre radıyallahu anh’dan rivâyet edildiğine göre şöyle demiştir:

– Eğer Nebî sallallahu aleyhi ve sellem’in önünde olsam muhakkak koltuk altlarını görürdüm. İbn-i Muaz, Lahık’tan naklen şunu ziyade etti:

– Sen görmez misin? Ebû Hüreyre namazdadır. Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’in önünde olmaya gücü yetmezdi. Musâ (Şunu) ziyade etti:

– Tekbir aldığı zaman ellerini kaldırırdı. (Ebû Dâvûd, Salât, 118/746)

Hadisin Açıklaması

İsnâdda adı geçen İbn-i Muaz: Abdullah bin Muaz’dır.

Lâhık: Ebû Mücliz’dir.

Musa: Ebû Dâvud’un şeyhi, İbn-i Mervan el-Rukâ’dır.

Ebû Hüreyre hazretleri Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’in ellerini ne kadar yukarıya kaldırdığını anlatabilmek için eğer ben:

– Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem İmam, Ebû Hüreyre ise cemaat idi. Cemaatın imamın önüne geçmesi mümkün değildir. Eğer cemaatın, Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’in önüne geçmesi tasavvur edilse ellerini çok kaldırdığı için koltuk altları görülebilirdi, demektir.

*

Alkame radıyallahu anh’dan Abdullah (bin Mes’ûd) şöyle dedi:

– Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem bize namazı talim etti. Tekbir aldı, ellerini kaldırdı. Rükûa vardığında el parmaklarını iki dizi arasında birbirine yapıştırdı.

Bu Sa’d bin Ebî (Vakkas’a) duyuruldu.

– Kardeşim doğru söyledi, bunu biz de yapardık, sonra şunu yani (dizleri tutmakla emrolunduk) dedi. (Ebû Dâvûd, Salât, 118/747; Nesêi, Kitâbu’l-İftitâh, b. Tatbik, s. 184, c. 2)

Hadisin Açıklaması

Bu hadis-i şerifte: Önceleri rükûda iki ellerin parmakları birbiri üzerine getirilip iki dizin arasına konduğu, sonradan bunun neshedilerek ellerin dizler üzerine konulması lâzım geldiği bildiriliyor.

Bugün Müslümanların hepsinin rükûda tatbikatı S’ad bin Ebî Vakkas hadis-ine uyularak yapılmaktadır.

Alkame’nin İbn-i Mes’ûd’dan naklen rivâyet ettiği tatbik, Said bin Ebî Vakkas hadis-i ile neshedilmiş amelden de kaldırılmıştır.

Kaynak: İbrahim Koçaşlı, Sünen-i Ebî Davud ve Tercemesi, Erkam Yayınları

İslam ve İhsan