
Önünden Merkep Geçerse Namazı Bozmaz Diyenler
Namaz kılanın önünden merkep (eşek) geçerse namazı bozmaz diyenlerin atıfta bulunduğu hadisler.
İbn-i Abbas radıyallahu anh’dan rivâyet edildiğine göre şöyle demiştir:
Ben bir dişi eşek üzerinde biner olduğum halde geldim. O gün henüz ergenlik çağına erişmek üzere idim. Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem Mina’da namaz kıldırıyordu. (Merkeple) saflarının bazısının arasından geçtim. Eşekten inerek onu otlamaya bıraktım. Ve ben de safa girdim. Bu hareketimi kimse tenkit etmedi, dedi. (Ebû Dâvûd, Salât, 113/715; Buharî, Ebvâbü’s-Sütre, b. 1, s. 126, c. 1; Müslim, Kitâbu’s-Salât, b. 47, n. 504, s. 361, c. 1; Tirmizi, Ebvâbu’s-Salât, b. 252, n. 337, s. 160, c. 2; Nesêi, Kitâbu’l-Kıble, b. Mâ Yaktau’s-Salât, n. 753, s. 64, c. 2; İbn-i Mâce, Kitâbu’s-Salât, b. 38, n. 947, s. 305, c. 1)
Ebû Dâvud dedi ki: Bu Ka’nebî’nin lafzıdır ve daha tamamdır. Mâlik ded iki: Ben bu hadiste namaza durulduğunda saflar arasından geçilmesinde bir ruhsat görüyorum.
Hadisin Açıklaması
Bu hadis daha önce geçen Ebû Zer hadisini nesheder. Çünkü orada mekep, kadın ve siyah köpeğin namazı keseceği bildirilmişti. Bir de eğer bu hadis 702 nolu Ebû Zer hadisini neshetmiyorsa şöyle izah edilir:
İmamın sütresi cemaat için de sütre sayılır. İmamın önünde sütre olduğu için, İbn-i Abbas’ın merkep üzerinde cemaatın önünden geçmesine cemaatın bir şey söylememeleri bundan dolayı olabilir. Bir de Mina’da Hac mevsiminde cemaat kalabalıktır. İzdihamdan dolayı böyle bir şeye ses çıkartmamış olabilirler.
*
Ebû’s-Sahba radıyallahu anh’dan rivâyet edildiğine göre şöyle demiştir:
İbn-i Abbas’ın yanında namazı bozan şeyleri müzâkere etmiştik. İbn-i Abbas şöyle dedi: Abdülmuttalib oğullarından bir çocukla ben bir eşek üzerinde geldik.
Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem namaz kıldırıyordu. Çocukla ben indik. Ve eşeği safın önüne bıraktık. Hz. Peygamber eşeğin önlerine bırakılmasına aldırmadı. Abdülmuttalib oğullarından iki kız da gelerek safın arasına girdiler, buna da aldırmadı. (Ebû Dâvûd, Salât, 113/716)
Hadisin Açıklaması
İbn-i Abbas’ın anlattığı bu olay rivâyete göre iki defa olmuş. Birincisi Mekke’nin Fethi günü, ikincisi de Veda Haccı’nda.
*
Mansur radıyallahu anh’dan:
Bir önce geçen hadisle aynı İsnâd ve aynı manada rivâyet olundu. Abdülmuttalib oğullarından iki kız gelerek (safların arasında) kavga ettiler. Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem onları tuttu. Osman bin Ebû Şeybe diyor ki; birbirlerinden uzaklaştırdı.
Dâvud bin Mihrak diyor ki: Birini öbüründen ayırdı. Buna ehemmiyet vermedi. (Ebû Dâvûd, Salât, 113/717; Nesêi, Kitab’ul-Kıble, b. Ma Yaktau’s-Salât, n. 753 s. 69, c. 2)
Kaynak: İbrahim Koçaşlı, Sünen-i Ebî Davud ve Tercemesi, Erkam Yayınları
YORUMLAR