Osmanlı’da Çocukları Oruca Katma Oyunları

11 ayın sultanı Ramazan, gelişiyle genç yaşlı tüm Müslümanları heyecanlandırır. Osmanlı’da çocuklar Ramazan’ı oynanan oyunlarla severdi. Peki, Osmanlı döneminde Ramazan çocuklar için nasıl geçerdi? Onlar için neler yapılırdı? Ramazan’ın heyecanını ve bilincini çocuklara aşılamak için neler yapılırdı? Osmanlı döneminde çocuklar için Ramazan etkinlikleri.

Osmanlı döneminde çocuklara Ramazan’ı sevdirmek için birçok uygulama yapılırdı. Ramazan geldiğinde bir aile defteri tutulur, ev halkının bu deftere Ramazan’la ilgili düşüncelerini yazmaları istenirdi. İlk kez oruç tutan çocuklardan da bunu yazmaları istenirdi. İftar sofraları çocukların dikkatini çekecek şekilde hazırlanırdı. Bazı evlerde Ramazan’ın ilk günü evin görünür bir köşesine minyatür mahyalar kurulur ve “Hoş geldin Ramazan” yazılırdı.

ÇOCUKLARI ORUCA KATMA OYUNLARI

Osmanlı döneminde “çocukları oruca katma oyunları” vardı. Oruç, çocuklara çeşitli oyunlarla alıştırılır ve sevdirilirdi. Bu oyunlar ailenin bütün fertlerine açlıkla, susuzlukla, yoklukla terbiye olma ve kendilerinden fakir olanların durumunu anlama imkânı sağlardı. Osmanlı'da çocuklara orucun hikmetleri anlatılırdı.

Oruç tutan çocuklar için küçük ipler kesilirdi. Ramazan ayının sonuna doğru ipler çoğalınca evin büyükannesi ya da dedesi o ipleri birbirine bağlardı. Sonra o ipleri minyatür süslü bir sandığa bağlayıp bu sandığı açık artırmayla çocukların akrabalarına sunarlardı. Bu şekilde sandık satılıyor ve çocukların bayram harçlığı çıkmış olurdu. Çocuklar, ilerleyen yaşlarında sandığı açıp iplere dokunduğunda duygulanır ve gelecek Ramazan ayını iple çekerlerdi. Osmanlı’da Ramazan oyunları:

Sadaka Taşları Oyunu

Bu oyun topluma, taşı bile sadakaya dönüştüren hayır anlayışını kazandırmıştı. En çok bilinen oyunlardan biriydi. Çocuklar sokak sokak gezip taşlar toplar ve bu taşlarla, özellikle sakat leylekler için ev kurarlardı.

Fukara Sofrası

Bu oyun ihtiyaç sahiplerinin durumunu çocuklar daha iyi anlasın diye oynanırdı. Genelde Ramazan ayının başı, ortası ve sonunda olmak üzere üç defa oynanırdı. Oyunda varsayalım ki biz çok fakiriz denilir ve o günlerde iftar sofrasından doymadan kalkılırdı.

Sadaka Kutusu Oyunu

Çocuklar için çarşıdan, süslü, ufak karton ya da ahşap kutular alınırdı. Ramazan boyunca çocuk teşvik edilir ve kutuya atmak için para toplanırdı. Kutuda toplanan para ile ise bütün aile ihtiyacı olan kim olduğuna karar verir ve ona verilirdi. Bu sandıklar minyatür bir çeyiz sandığını anımsatırdı.

Misafir Ağırlama Oyunu

Bu oyunda mahallenin en çok yardıma ihtiyacı olan ailesi, çocuklarıyla iftara çağrılırdı. Gelen misafirin giyimi kuşamı asla yadırganmazdı. Konakta yaşayan, çocuklar başta olmak üzere, herkes gelen misafire hizmet ederdi.

Kaynak: Yeni Şafak

İslam ve İhsan

OSMANLI’DA RAMAZAN GELENEKLERİ

Osmanlı’da Ramazan Gelenekleri

TEKNE ORUCU NEDİR, NASIL TUTULUR?

Tekne Orucu Nedir, Nasıl Tutulur?

PAYLAŞ:                

YORUMLAR

İlk yorumu yapan siz olun!

Yorum Ekle

İslam ve İhsan

İslam, Hz. Adem’den Peygamber Efendimize (s.a.v) gönderilen tüm dinlerin ortak adıdır. Bu gerçeği ifâde için Kur’ân-ı Kerîm’de: “Allâh katında dîn İslâm’dır …” (Âl-i İmrân, 19) buyurulmaktadır. Bu hakîkat, bir başka âyet-i kerîmede şöyle buyurulur: “Kim İslâm’dan başka bir dîn ararsa bilsin ki, ondan (böyle bir dîn) aslâ kabul edilmeyecek ve o âhırette de zarar edenlerden olacaktır.” (Âl-i İmrân, 85)

...

Peygamber Efendimiz (s.a.v) Cibril hadisinde “İslam Nedir?” sorusuna “–İslâm, Allah’tan başka ilâh olmadığına ve Muhammed’in Allah’ın Rasûlü olduğuna şehâdet etmen, namazı dosdoğru kılman, zekâtı vermen, Ramazan orucunu tutman, yoluna güç yetirip imkân bulduğun zaman Kâ’be’yi ziyâret (hac) etmendir” buyurdular.

“İman Nedir?” sorusuna “–Allah’a, meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine, âhiret gününe inanmandır. Yine kadere, hayrına ve şerrine îmân etmendir” buyurdular.

İhsan Nedir? Rasûlullah Efendimiz (s.a.v): “–İhsân, Allah’a, onu görüyormuşsun gibi kulluk etmendir. Sen onu görmüyorsan da O seni mutlaka görüyor” buyurdular. (Müslim, Îmân 1, 5. Buhârî, Îmân 37; Tirmizi Îmân 4; Ebû Dâvûd, Sünnet 16)

Kuran-ı Kerim, Peygamber Efendimize (s.a.v) gönderilen ilahi kitapların sonuncusudur. İlahi emirleri barındıran Kuran ve beraberinde Efendimizin (s.a.v) sünneti tüm Müslümanlar için yol gösterici rehberdir.

Tüm insanlığa rahmet olarak gönderilen örnek şahsiyet Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed Mustafa (s.a.v) 23 senelik nebevi hayatında bizlere Kuran ve Sünneti miras olarak bırakmıştır. Nitekim hadis-i şerifte buyrulur: “Size iki şey bırakıyorum, onlara sımsıkı sarıldığınız sürece yolunuzu asla şaşırmazsınız. Bunlar; Allah’ın kitabı ve Peygamberinin sünnetidir.” (Muvatta’, Kader, 3.)

Tasavvuf; Cenâb-ı Hakkʼı kalben tanıyabilme sanatıdır. Tasavvuf; “îmân”ı “ihsân” gibi muhteşem ve muazzam bir ufka taşımanın diğer adıdır. Tasavvuf’i yola girmekten gaye istikamet üzere yaşayabilmektir. İstikâmet ise, Kitap ve Sünnet’e sımsıkı sarılmak, ilâhî ve nebevî tâlimatları kalbî derinlikle idrâk edip onları hayatın her safhasında vecd içinde yaşayabilmektir.

Dua, Allah Teâlâ ile irtibatta bulunmak; O’na gönülden yönelmek, meramını vâsıta kullanmadan arz etmek demektir. Hadisi şerifte "Bir şey istediğin vakit Allah'tan iste! Yardım dilediğin vakit Allah'tan dile!" buyrulmuştur. (Ahmed b. Hanbel, Müsned, 1/307)

Zikir, bütün tasavvufi terbiye yollarında nebevi bir üsul ve emanet olarak devam edegelmiştir. “…Bilesiniz ki kalpler ancak Allâh’ı zikretmekle huzur bulur.” (er-Ra‘d, 28) Zikir, açık veya gizli şekillerde, belirli adetlerde, farklı tertiplerde yapılan önemli bir esastır. Zikir, hatırlamaktır. Allah'ı hatırlamak farklı şekillerde olabilir. Kur'an okumak, dua etmek, istiğfar etmek, tefekkür etmek, "elhamdülillah" demek, şükretmek zikirdir.

İlim ve hâl kelimelerinden oluşmuş bir isim tamlaması olan ilmihal (ilm-i hâl) sözlükte "durum bilgisi" demektir. Bütün müslümanların dinî bilgi ve uygulama bakımından ihtiyaç duyduğu, bir bakıma müslüman olmanın ve müslümanlığın icaplarını yerine getirmenin ön şartı durumundaki fıkhi temel bilgiler ilmihal diye anılmıştır.

İslam ve İhsan web sitesinde İslam, İman, İbadet, Kuranımız, Peygamberimiz, Tasavvuf, Dualar ve Zikirler, İlmihal, Fıkıh, Hadis ve vb. konularda  güvenilir kaynaklardan bilgiye ulaşabilirsiniz.