Osmanlı’nın Kazandığı Son Meydan Savaşı Hangisidir?
Araştırmacı-Yazar Fahri Sarrafoğlu, Osmanlı Devleti’nin kazandığı son meydan savaşı olan Haçova Meydan Savaşı’nın nasıl kazanıldığını anlatıyor.
HOCA SADETTİN EFENDİ KİMDİR?
Sadettin Efendi, ünlü bir Türk Devlet adamı, bilgini ve tarihçisidir. En büyük şeyhülislâmlardan biri olarak tanınır. Din alanında olduğu kadar, tarih, edebiyat konularında da değerli eserleri vardır. İstanbul’da doğmuştur. Babası, Cemalettin-i Isfahani’nin torunlarından, Yavuz Sultan Selim’in en güvenip sevdiği nedimlerinden Hasan Can’dır. Yavuz Sultan Selim’in son anlarında hep yanlarında bulunmuştur.
Sadettin Efendi, zamanının Karamani Mehmet Efendi, Ebussuud Efendi gibi en tanınmış din bilginlerinden ders gördü. Babasının hatırı için olduğu kadar, bilgisinin derinliği sayesinde de çabucak yükseldi. Müderrisliklerde bulundu. 1569’da 2. Selim’in oğlu Şehzade Murat’a öğretmen oldu. Bu görevinden sonra artık «Hoca» unvanı ile anıldı. Murat tahta çıktıktan sonra Hoca Sadettin Efendi, büyük bir nüfuz ve itibar kazandı.
Hoca Sadettin Efendi, Türkçe’den başka, Arapça, Farsça şiirler de yazmış, bu dillerden önemli eserler çevirmiştir. En büyük eseri «Tacu-t-Tevârih» (tarihlerin tacı )dır Türkler’in Anadolu’da yerleşip Osmanlı devletini kurmalarından Kanuni zamanına kadar geçen olayları anlatan bu tarih çok sanatlı bir dille yazılmıştır. 1597’de, en büyük dini makam olan Şeyhülislâmlığa yükseldikten 2 yıl sonra öldü. Mezarı Eyüp’tedir.
OSMANLI’YA AŞÇILARIN KAZANDIRDIĞI SAVAŞ
Hoca Sadettin Efendi, Padişah 3. Mehmet zamanında da görevine devam etti. Bu padişahın, tarihlerimizde «Eğri Seferi» diye anılan Haçova Meydan Savaşı’na katıldı. Savaşta orduda bozgun baş gösterince 3. Mehmet’in yenilgiyi kabul edip çekilmek istemesi üzerine, Sadettin Efendi, onun önüne dikilip atının dizginlerine yapışarak: «Padişahım, nereye gidersiz?» diye onu durdurdu; böylece, Eğri Zaferi’nin kazanılmasında en önemli rolü oynadı.
Düşmanın çadırlar arasına girdiğini gören at oğlanı yani seyis, aşçı, deveci, katırcı ve karakullukçu denilen hademe güruhu bu çadırları zapt eden düşman üzerine kazma, odun yarması, balta, lobud, odun makulesi şeylerle hücuma geçti. Bir kısmını haklayıp “Kâfir kaçtı” diye her taraftan bağırmaya başlayınca etrafta ordunun döküntüsü ve başıboş şaşkın asker birden cesarete gelerek geri dönüp düşman üzerine saldırdılar. Öncü kumandanı Çağalazade de gizlendiği pusudan çıkarak süvarileriyle düşmanın arkasından hücuma geçtiğinden Osmanlı ordusunun sağ cenahını bozmuş olan yirmi bin düşmanı bataklıklara sokarak imha etti. Düşman ordusu bundan sonra kahkari bir bozguna uğradı; yatsı vaktine kadar düşmandan 50 bin kadarı tepelendi; bu suretle kaybedilmiş sayılan Haçova Savaşı büyük bir zaferle neticelendi. 10 bin duka altını ile en güzel Alman toplarının doksan beşi de elde edildi.
Kaynak: istanbulunsirlari.net