Hz. Muhammed (s.a.v.) Efendimiz namaz abdesti alırken veya guslederken ne kadar su kullanıyordu?

Enes bin Mâlik radıyallahu anh şöyle buyurmuştur:

“Nebiyy-i Ekrem Efendimiz bir sâ’ ve nihayet beş müdd su ile gusleder, bir müdd suyla da abdest alırlardı.” (Buhârî, Vudû’, 47)

Hadisi Nasıl Anlamalıyız?

Müdd ve Sâ’ birer ölçü birimidir. Miktarları husûsunda farklı ifadeler mevcuttur.

1 müdd, 530 gramdır. (1 müdd örneği aşağıdaki resimde mevcuttur.)

1 sâʻ da müddün 4 katı, yani 2,120 litredir.

Buna göre Rasûlullah Efendimiz (s.a.v) yaklaşık 530 gr. su ile (1 Müdd su ile) abdest alır, 2,120 veya 2,650 litre su ile de(4 vea 5 Müdd kadar su ile) guslederlerdi.

Müdd, 832 gr., sâʻ 3,328 litredir, diyenler de vardır.

Şu hâlde abdest alınan suyun dört veya beş misliyle gusledilebilir.

Ancak insanların halleri ve şartları farklı farklı olduğundan, bütün bunlar mutlaka uyulması gereken değişmez miktarlar değildir. Nitekim Rasûlullah sallallahü aleyhi ve sellem Efendimiz’in ihtiyaca göre daha fazla su kullandığı da olmuştur. O halde israfa düşmeden o anki ihtiyaca göre su kullanabiliriz.

BU KADAR SU BİZE YETMEZ

Akîl bin Ebî Tâlib radıyallahu anh, Peygamber Efendimiz’in:

“Abdest için bir müdd, gusül için de bir sa’ su yeterlidir» buyurduklarını rivâyet etmişti.

Orada bulunan bir zat:

“–Bu kadar su bize yetmez” dedi.

Bunun üzerine Akîl radıyallahu anh, Rasûlullah sallallahü aleyhi ve sellem Efendimiz’i kastederek şöyle cevap verdi:

“–Bu kadar su, senden daha hayırlı ve saçı senden daha gür olan zâta yetiyordu.” (İbn-i Mâce, Tahâret, 1)

ABDESTTE DE İSRAF OLUR MU?

Rasûlullah Efendimiz sallallahü aleyhi ve sellem, ashâb-ı kirâmdan Hz. Sa’d’ın yanına uğramışlardı. Sa’d radıyallahu anh namaz için abdest alıyor, suyu bolca kullanıyordu. Peygamber Efendimiz sallallahü aleyhi ve sellem:

“–Bu israf da ne?” buyurdular.

Sa’d radıyallahu anh hayretle:

“–Abdestte de israf olur mu?” diye sordu.

Allah Rasûlü sallallahü aleyhi ve sellem şu cevabı verdiler:

“–Evet, akan bir nehir kenarında olsan bile!” (İbn-i Mace, Tahâret, 48; Ahmed, II, 221)

1 MÜDD VE SÂ' MİKTARI SU NE KADAR?

Müdd ve Sâ’ birer ölçü birimidir. Miktarları husûsunda farklı ifadeler mevcuttur.

1 müdd, 530 gr.dır.

1 sâʻ da müddün 4 katı, yani 2,120 litredir

Müdd, 832 gr., sâʻ 3,328 litredir, diyenler de vardır.

Rasûlullah Efendimiz sallallahü aleyhi ve sellem aşağıda örnekteki gibi 1 müdd su ile (yaklaşık 530 gr. su ile) abdest alır, 4 veya 5 müdd kadar su ile de (yaklaşık 2,120 veya 2,650 litre su ile veya biraz daha fazlası ile) guslederlerdi.

Aşağıdaki resimde görülen müdd’ün ölçüleri, muttasıl (kesintisiz) bir senede dayanarak Rasûlullah sallallahü aleyhi ve sellem Efendimiz’in sahâbîsi Zeyd bin Sâbit’in radıyallahu anh müdd’üne uygun olarak yapılan ve aslı Medîne-i Münevvere’deki “Dâru’l-Medîneti’l-Münevvere li’t-Türâsi’l-Umrânî Müzesi”nde bulunan müdd’e göre ayarlanmıştır.

Peygamber Efendimiz sallallahü aleyhi ve sellem’in abdest aldığı kap olarak rivayet edilen müddün birebir benzeri olarak hazırlanan kabın üzerinde şunlar yazılıdır:

معيار مدُّ النبي صلى الله عليه وسلم
عن أبي سعيد الخدري رضي الله عنه قال: أن رسول الله صلى الله عليه وسلم قال
«اللهُمَّ بَارِكْ لَنَا فِي صَاعِنَا وَمُدِّنَا، وَاجْعَلْ مَعَ الْبَرَكَةِ بَرَكَتَيْنِ» رواه مسلم
وكان النبي صلى الله عليه وسلم يتوضأ بمعيار هذا المدِّ، ويغتسل بمعيار الصاع، وهو أربعة أمداد.
تمَّت معايرة هذا المد بأصل المد المتصل سنده إلى مدِّ الصحابي زيد بن ثابت صاحب رسول الله صلى الله عليه وسلم، والموجود بمتحف دار المدينة المنورة للتراث العمراني بالمدينة المنورة.

PEYGAMBER EFENDİMİZ’İN SÂ' ve MÜDD DUASI

Ebû Saîd el-Hudrî’den radıyallahu anh nakledildiğine göre Rasûlullah Efendimiz sallallahü aleyhi ve sellem şöyle dua etmişlerdir: 

“Allah’ım! Bizim sâʻımıza ve müdd’ümüze bereket ihsan eyle! Bir bereketle birlikte iki kat bereket daha ihsân eyle!” (Müslim, Hac, 476) 

İslam ve İhsan