Peygamber Efendimize (s.a.v) ilk vahiy nasıl geldi? Peygamber Efendimiz (s.a.v) ne haldeydi? Cebrail'i (a.s) görmeden önce vahiyler nasıl geliyordu? Peygamber Efendimiz Cebrail'den (a.s) vahiy almaya nasıl hazırlandı? Dr. Murat Kaya bu soruların cevaplarını anlatıyor...

Ümmü’l-Mü’minîn Âişe (r.a) şöyle buyurur:

“Rasûlullâh (s.a.v) Efendimiz’in ilk vahiy başlangıcı uykuda sâlih (sâdık) rüyâ görmekle olmuştur. Hiçbir rüyâ görmezdi ki sabah aydınlığı gibi vâzıh ve âşikâr zuhûr etmesin! Ondan sonra kalbine yalnızlık muhabbeti ilkâ olundu. Artık Hırâ dağındaki mağara içinde halvete çekilip orada ehlinin yanına gelinceye kadar adedi muayyen günlerde ibadet ederdi. O günler için yanına azık da alırdı. Sonra Hz. Hatîce’nin yanına dönüp bir o kadar zaman için yine azık tedârik ederdi. Nihâyet Rasûlullâh (s.a.v) Efendimiz’e bir gün Hırâ Mağarası’nda bulunduğu sırada emr-i Hak (yâni vahiy) geldi. Şöyle ki Ona Melek gelip «Oku!» dedi. O da «Ben okuma bilmem!» cevabını verdi.

Allah Rasûlü (s.a.v) Efendimiz hâdisenin devamını şöyle anlattılar:

«O zaman Melek beni alıp tâkatim kesilinceye kadar sıkıştırdı. Sonra beni bırakıp yine “Oku!” dedi. Ben de ona “Okuma bilmem!” dedim. Yine beni alıp ikinci defa tâkatim kesilinceye kadar sıkıştırdı. Sonra beni bırakıp yine “Oku!” dedi. Ben de “Okuma bilmem!” dedim. Nihâyet beni yine alıp üçüncü defa sıkıştırdı. Sonra beni bırakıp:

“Mahlûkâtı yaratan Rabb-i Celîl’inin ism-i şerifiyle oku! O Rabb-i Azîm ki insanı bir alâktan yarattı. Her hâlde oku ki senin Rabbin kalemle yazı yazmayı tâlim eden, keremine nihâyet olmayan Allahu Zü’l-Celâl’dir.” dedi.» (el-Alâk, 1-4.)

Bunun üzerine Rasûlullâh Efendimiz (s.a.v) kendisine vahyolunan bu âyet-i kerîmeleri alıp korkudan yüreği titreyerek döndüler ve Hatîce bint-i Huveylid’in yanına geldiler. Ona:

«‒Beni sarıp örtünüz, beni sarıp örtünüz!» buyurdular.

Korkusu geçinceye kadar vücûd-i mübârekini sarıp örttüler. Ondan sonra Allah Rasûlü (s.a.v) yaşadığı hâdiseyi Hz. Hatîce’ye naklederek:

«‒Kendimden korktum!» buyurdular. Hatîce (r.a):

«‒Öyle deme, Allâh’a yemin ederim ki Allâhu Zü’l-Celâl hiç bir vakit seni utandırmaz (mahzûn etmez). Çünkü sen akrabâna bakarsın, işini görmekten âciz olanların ağırlığını yüklenirsin, fakîre verir, kimsenin kazandıramayacağını kazandırırsın, misâfiri ağırlarsın, Hak yolunda zuhûr eden hâdiselerde ve mühim meselelerde insanlara yardım edersin!» dedi.

Bundan sonra Hatîce (r.a) Rasûl-i Ekrem (s.a.v) Efendimiz’i amcazâdesi Varaka bin Nevfel’e götürdü. Bu zât, Câhiliyye’de hristiyanlığa girmiş bir kimse olup İbrânîce yazı bilir ve İncil’den Allah’ın dilediği kadar öteberi yazardı. Varaka gözleri âmâ olmuş bir pîr-i fânî idi. Hatîce (r.a) Varaka’ya:

«‒Amcam-oğlu, dinle bak, kardeşinin oğlu ne söylüyor!» dedi. Varaka:

«‒Ne var kardeşimin oğlu?» diye sorunca Rasûlullâh Efendimiz (s.a.v) gördüğü şeyleri kendisine haber verdiler. Bunun üzerine Varaka dedi ki:

«‒Bu gördüğün, Allâh Teâlâ’nın Mûsâ (a.s)’a indirdiği Nâmûs-i Ekber’dir. (Yâni vahiy getirmekle vazifeli melek Cebrâil (a.s)’dır.) Âh keşke senin dâvet günlerinde genç olaydım. Kavmin seni çıkaracakları zaman keşke hayâtta olsam!»

Bunun üzerine Rasûlullâh Efendimiz (s.a.v):

«‒Onlar beni çıkaracaklar mı?» diye hayretle sordular. O da:

«‒Evet! Zira senin gibi bir şey getirmiş (yâni vahiy tebliğ etmiş) bir kimse yoktur ki düşmanlığa uğramasın. Şâyed senin dâvet günlerine yetişirsem sana bütün gücümle yardım ederim.» cevabını verdi.

Ondan sonra çok geçmedi, Varaka vefât etti. O günlerde Fetret-i vahiy vukû buldu (yâni bir müddet için vahiy kesildi.)” (Buhârî, Bed’ü’l-Vahy, 3)

HADİS VE OLAYLARIN AÇIKLAMASI

Vahyin kesilmesi ile Varaka’nın vefâtı arasında herhangi bir münâsebet yoktur. Son cümleden böyle bir şey anlaşılmamalıdır.

Alâk sûresinin ilk âyetleri nâzil olduktan sonra vahyin bir müddet kesilmesi ve Cebrâîl (a.s)’ın görünmemesi sebebiyle Peygamber Efendimiz (s.a.v) çok üzüldüler. O günlerde İsrâfîl (a.s) zaman zaman görünerek Allah Rasûlü (s.a.v) Efendimiz’i tesellî etti.

Vahyin ne kadar kesildiğiyle alâkalı rivâyetler muhteliftir. En azı on beş gün, en fazlası da üç senedir.

Bu rivâyetten anlaşıldığı üzere Peygamber (s.a.v) Efendimiz’in rüyâsı, vahyin geliş şekillerinden biridir.

Ebû Hüreyre (r.a), “Rasûlullah (s.a.v) Efendimiz’i şöyle buyururken işittim” demiştir:

“‒Nübüvvetten sonra (ümmete) sadece mübeşşirât kalmıştır!”

Ashâb-ı kirâm:

“–Mübeşşirât nedir?” diye sorunca, Rasûl-i Ekrem Efendimiz (s.a.v):

“‒Sâlih rüyâdır” buyurdular. (Buhârî, Ta’bîr 5. Bkz. Müslim, Salât 207-208)

Nebiyy-i Ekrem Efendimiz (s.a.v) şöyle buyurmuşlardır:

“Zaman yaklaşınca mü’minin rüyâsı neredeyse hiç yalan çıkmaz. Mü’minin rüyâsı nübüvvetin kırk altı cüzünden biridir. Nübüvvetten olan bir şey ise yalan olmaz!” (Buhârî, Ta’bîr 26; Müslim, Rü’yâ 6)

“Sizin en doğru rüyâ göreniniz, sözü en doğru olanınızdır.” (Müslim, Rü’yâ 6)

Bu rivâyetten öğrendiğimize göre, zor meseleleri üç defa tekrar ederek öğretmek îcâb eder.

Kur’ân-ı Kerîm’i öğretirken çocuğa üç defadan fazla vurmamalıdır.

Güzel ahlâk, sâhibini kötü ve çirkin hallere düşmekten kurtarıp selâmete çıkarır. Kimin hayır ve hasenâtı çok olursa, onun âkıbeti güzel olur, dîninin ve dünyasının selâmette olması umulur.

İslam ve İhsan