Peygamberimizin Eğitimde İzlediği Tekrar Yöntemi

Tekrar, eğitimde mühim bir usûldür. Peygamberimizin (s.a.v) eğitimde izlediği tekrar yöntemi...

Tekrar, eğitimde mühim bir usûldür. İnsan zihni, bir husûsu ilk duyuşta kavrayabilir. Fakat ciddî bir şekilde hâfızasına nakşedemez. Bunun için belli aralıklarla tekrar gerekir.

Kur’ân-ı Kerim’de pek çok âyet tekrarlanmaktadır.

Meselâ Mürselât Sûresi’nde;

“O gün yalanlayanların vay hâline!” âyeti on defa tekrar edilmektedir.

Rahman Sûresi’nde;

“O hâlde Rabbinizin nimetlerinden hangisini yalanlayabilirsiniz?” âyeti otuz bir defa tekrarlanmaktadır.

Yine iblisin büyüklük taslayarak Hazret-i Âdem’e secde etmemesi birçok defa tekrar edilir.

Aynı hâdise farklı yönlerine vurgu yapılarak, siyak ve sibak itibarıyla farklı mânâlar yüklenerek nakledilir.

O hâdise birçok vâkıalarda tedâî hâlinde olur ve zihne devamlı telkinde bulunur.

Bunun yanında konuşma esnasında da önemine binâen; dikkati teksif için, herkesin tekrar duyması için ve hâfızaya nakşetmek için tekrar usûlüne başvurulmalıdır.

SÖZÜ ÜÇ VEYA DAHA FAZLA TEKRAR ETMEK

Suyun devamlı aynı noktaya akmak sûretiyle sert bir taşı delmesi gibi telkine devam etmek bilgiyi ve mevzuyu zihinde ve gönülde perçinleştirir.

Enes -radıyallâhu anh- şöyle anlatır:

Vefâtı esnâsında Peygamber Efendimiz’in yanındaydık. Bize üç defa;

“–Namaz husûsunda Allah’tan korkunuz!” buyurdu ve sözlerine şöyle devâm etti:

“–Emriniz altındaki insanlar hakkında Allah’tan korkunuz!

İki zayıf hakkında Allah’tan korkunuz: Onlar dul kadın ve yetim çocuktur.

Namaz husûsunda Allah’tan korkunuz!..”

Rasûlullah -sallâllâhu aleyhi ve sellem- daha sonra, “Namaz, namaz...” diye tekrar etmeye başladı. (Mübârek lisânı söyleyemez olunca bile) rûh-i pâki Refîk-i A‘lâya yükselinceye kadar bunu içten içe tekrar edip durdu. (Beyhakî, Şuab, VII, 477)

Rasûlullah -sallâllâhu aleyhi ve sellem- şöyle buyurdu:

“Dikkatli olun! Cennete götüren ameller, sarp ve engebeli bir yol gibi meşakkatlidir.

(Efendimiz -sallâllâhu aleyhi ve sellem- bu sözü üç defa tekrarladı.)

Cehenneme götüren ameller ise, düz ve pürüzsüz bir yol gibi kolaydır.” (Ahmed, I, 327)

Bıktırıcı olmamak şartıyla tekrar, eğitimde mühim bir usûldür.

Tekrar, öğrencinin ihtiyacı ve mevzuun ehemmiyetinden dolayı lüzumlu ise yapılmalıdır. Aksi hâlde, özellikle kapasiteli talebelerin sıkılmasına yol açacaktır. 

Plânsız, sistemsiz bir öğretmenin; başka mevzuları bırakıp, en iyi bildiği mevzuyu tekrar tekrar anlatması, tekrar usûlü değil, tembelliğin bir tezâhürüdür. 

Kaynak: Osman Nûri TOPBAŞ, O'NUN EĞİTİM LİSÂNI, Yüzakı Yayıncılık