Peygamber (sav.) Efendimiz ve ailesinin ev hayatı nasıldı? İşte Hz. Peygamber’in (sav.) hâne-i saâdetlerinde yaşanan sâde hayat...

Resûlullah (s.a.v) ve âilesinin ömrü en sâde bir hayat içinde geçmiştir. Onların dünya zinetlerine karşı zerre kadar rağbetleri yoktu.

PEYGAMBERİMİZİN EV HAYATI NASILDI?

Resûlullah (s.a.v) yetimlik gibi çaresizliğin en aşağı mertebesinden başlayarak hükümdarlık gibi şevket ve kudretin nihayetine ulaştığı halde aynı tevâzu ve sadelik içinde yaşamış, ömrünün her devrinde yetimlik zamanlarındaki hâlini muhafaza etmiş, en câzibeli şeyler bile onu bir lahza esir alamamıştır. Allah Resûlü (s.a.v) ve âilesi birçok geceyi yemeksiz geçirir, günlerce bacaları tütmez, hurma ve su ile yetinirlerdi. Bunun sebebi de daha çok ellerindeki malları fakirlere infak etmeleri idi. Böyle bir hayat yaşayan insanın bir takım arzulara esir olmasına imkân var mıdır?

Müslümanların Medine’ye hicretlerini müteâkip elde ettikleri ganimetler ve Bedir Savaşı’nda esirler mukabilinde aldıkları fidyeler refahlarını artırmıştı. Fakat bu değişimin hiçbir sûrette tesir edemediği bir yer vardı, o da Peygamber (sav.) Efendimiz’in evi idi. Bunun üzerine Efendimiz’in (sav.) hanımlarının gönlünden pek tabiî ve pek insânî bir arzu geçti. Onlar da umûmun hissemend olduğu bu refahtan istifade etmek istediler. Bunun için Rasûl-i Ekrem (sav.) Efendimiz’e müracaat ettiler. Allah Rasûlü’nün verdiği cevabı Kur’ân-ı Kerim’den dinleyelim:

“Ey Peygamber! Hanımlarına de ki: «Eğer dünya hayatını ve onun süsünü istiyorsanız, gelin size boşanma bedellerinizi vereyim de sizi güzellikle salıvereyim. Eğer Allah’ı, Peygamberi’ni ve âhiret yurdunu diliyorsanız, bilin ki Allah, içinizden güzel davrananlar için büyük bir mükâfat hazırlamıştır.

Ey peygamber hanımları! İçinizden kim çirkinliği aşikâr bir günah işlerse, onun cezası iki kat olur. Bu Allah’a göre kolaydır. İçinizden kim de Allah’a ve Rasûlü’ne itaat eder ve sâlih bir amel işlerse, ona mükâfatını iki kat veririz. Ve ona (cennette) bol rızık hazırlamışızdır.

Ey Peygamber hanımları! Siz, kadınlardan herhangi biri gibi değilsiniz. Eğer (Allah’tan) korkuyorsanız, (yabancı erkeklere karşı) çekici bir edâ ile konuşmayın! Sonra kalbinde hastalık bulunan kimse ümide kapılır. Mâruf üzere, uygun, ciddî ve ağır başlı bir şekilde konuşun! Evlerinizde oturun, eski câhiliye âdetinde olduğu gibi açılıp saçılmayın! Namazı kılın, zekâtı verin, Allah’a ve Rasûlü’ne itaat edin! Ey Ehl-i Beyt! Allah sizden, sadece günahı gidermek ve sizi tertemiz yapmak istiyor.

Evlerinizde okunan Allah’ın âyetleri ve hikmet ile meşgul olun, onlar üzerinde tefekkür edin! Şüphesiz Allah, her şeyin iç yüzünü bilendir ve her şeyden haberi olandır. (Ahzâb, 28-34)

Bu âyet-i kerimeler bize açıkça gösteriyor ki Peygamber (sav. ) Efendimiz’in evi dünyevî zevk ve heveslerin tatmin edildiği bir yer değil, ilim, ibadet, tefekkür, infak ve sâlih amellerle meşgul olunan nezâhet, ulviyet, edep ve fazilet ocağı idi. Nitekim birgün Rasûlullah (s.a.v) evine girdiğinde, Zeyneb bint-i Cahş c namaz kılıyor ve Allah’a gönülden dua ediyordu. Nebî (s.a.v):

“–Şüphesiz o «evvâh»tır” buyurdu. (Taberânî, Kebîr, XXIV, 39)

Evvâh, “huşû ve tazarrû ile yalvara yakara dua eden, gönlü yanık” demektir. Yine Zeyneb vâlidemiz el işleri yaparak para kazanır ve infâk ederdi. (Müslim, Fedâilü’s-Sahâbe, 101)

Diğer hanımlar da bu şekilde ibadet ve infâka düşkündüler. Meselâ Hz. Sevde vâlidemizin en mühim vasıflarından biri, cömertlik ve âlicenaplık idi. Esasen Rasûl-i Ekrem (sav.) Efendimiz ile fazla temas edenler hep güzel vasıflar elde etmişlerdir. Bu sebeple onun hanımları da herkesten fazla güzel ahlâk sahibi oluyorlardı. Bir gün Hz. Ömer (r.a), Hz. Sevde’ye (r.anha) bir kese göndermişti. Hz. Sevde (r.anha) kesenin içinde ne olduğunu sordu. Para bulunduğunu öğrenince onun derhal fukaraya dağıtılmasını emretti.[1] Bu tür misaller Peygamber (sav.) Efendimiz’in hâne-i saâdetlerinde çok yaşanmıştır.

Dolayısıyla Rasûlulllah (s.a.v) ve âilesi, dünya zinetleriyle, dünyevî hevâ ve heveslerle meşgul olacak insanlar değillerdi. Onların daha ulvî vazifeleri vardı: İslâm’ı öğrenip yaşamak, insanlara tebliğ etmek ve geleceğin âlimlerini yetiştirmek… Bundan dolayı onlardan hayatın câzip taraflarını terk ederek asıl bu hedefe kilitlenmeleri, bütün varlıklarını ona vakfetmeleri istenmiştir.[2]

Hâsılı Allah Resûlü’nün birden fazla evlilik devresinin hem yaşlılık zamanına hem de dînin uzak bölgelere ulaştırıldığı devreye rastlaması, bu evliliklerin nefsî arzular sebebiyle olmayıp ilâhî tâyinle ve İslâm’ı daha geniş kitlelere rahatça ulaştırmak, çaresiz insanlara yardımcı olmak, dînî hükümler getirmek gibi ulvî gâyelerle gerçekleştiğini açıkça ortaya koymaktadır.[3]

İslâm’ın kadınlar hakkındaki hüküm ve emirlerine baktığımızda, dâimâ kadınları kollayıp muhafaza ettiğini görmekteyiz. Rasûlullah (s.a.v) hayatı boyunca ve hatta son nefesi esnâsında bile bunun mücadelesini vermiştir. (Beyhakî, Şuab, VII, 477)

Dipnotlar:

[1] Mevlânâ Şiblî, Asr-ı Saadet, II, 140. [2] Mevlânâ Şiblî, Asr-ı Saadet, II, 167-169. [3] Birden fazla evlilik konusunda bkz. Osman Nûri Topbaş, Hazret-i Muhammed Mustafa (s.a.v), I, 130-140 (http://hazretimuhammedmekkedevri.darulerkam.altinoluk.com/); Çelik-Öztürk-Kaya, Üsve-i Hasene, II, 392-405 (www.usveihasene.com).

Kaynak: Dr. Murat Kaya, Ebedi Yol Haritası İslam, Erkam Yayınları

İslam ve İhsan