Rahman ve Rahim Sıfatları Arasındaki Fark

24 Mart 2020 Allah`a İman

Birbirine çok benzer manaları olan hatta sık sık aynı anlamlara geldiği düşünülen “Rahman” ve “Rahim” sıfatları arasındaki farklar.

Fâtiha suresinde besmeleden sonra Rahmân ve Rahîm isimlerinin tekrarlanmasının bâzı sebebleri vardır:

1. Besmelede geçen iki rahmet, zâtîdir. Fâtiha’dakiler ise sıfâtîdir.

2. Besmelenin Fâtiha’dan bir âyet olmadığını göstermektedir. Eğer Besmele, Fâtiha’dan bir âyet olsaydı bu iki isim tekrarlanmazdı.

3. Kulları daha çok zikre teşvik etmek içindir. Çünkü Allah’ı sevmenin alâmeti O’nu zikretmeyi sevmektir. Nitekim hadisi şerifte: “Bir şeyi seven onu çokça anar” (Aclûnî, II, 289) buyurulmaktadır.

4. Rabbu’l-âlemîn sıfatı anıldıktan sonra O’nun halkı rızıklandıran Rahmân, âhırette kullarını bağışlayan Rahîm olduğu anlatılmıştır. Onun için hemen ardından “din gününün sâhibi” lâfzı zikredilmiştir. Çünkü rubûbiyyet ya dünyâda rızık veren Rahmân, veya âhırette bağışlayan Rahîm anlamlarınadır.

5.Hamd ile rahmete erilir. İnsanoğlunun ilki olan Âdem, Allah’a hamdedenlerin de ilkidir. Ve ilk defa aksırdığında: “Elhamdülillah” diyerek Allah’a hamd etmiş, kendisine “Rabbın sana rahmet ediyor. Allah seni bu yüzden yarattı, yaratıklarına hamdi öğretti ve rahmete ulaşmanın yolunun hamdden geçtiğini açıkladı” diye karşılık verilmiştir.

6. Hamdin, bu isimlere bağlı bulunduğunu gösterir. Çünkü ham- din bu vasıflarla sıralanışı Allah’ın kuluna ihsân konusunda mecbûr olmayıp muhtâr olduğunu gösterir. “Rabbülâlemîn” Allah’ın zâtının, “er-Rahmânir Rahîm” ile de kemâlâtının feyzinden hamde müstehak oluşunun sebebleri ortaya çıkmaktadır. Dünyâda bu ikisi dışında feyz yoktur. Âhıretteki sevabların lütfu gereği, cezâların ise adâleti gereğidir. Buradan da bu üç sıfatın peş peşe sıralanmasının sebebi anlaşılır.

Rahmân ve Rahîm arasındaki fark: Rahmân, sadece Allah’a mahsûs bir sıfattır. Rahmân kapsamına giren rahmet, herkese şâmildir. Bütün nimetler çokluk ve büyüklüğü ile birlikte Allah’a âiddir. Buna göre kullardan Rahmân mânâsında rahmetin sudûru mümkün değildir. Rahîm’in kullara isnâdı mümkündür.

Kaynak: İsmail Hakkı Bursevi, Ruhül Beyan Tefsiri, Erkam Yayınları

Birbirine çok benzer manaları olan hatta sık sık aynı anlamlara geldiği düşünülen “Rahman” ve “Rahim” sıfatları arasındaki farklar.

Er-Rahim Nedir?

Er-rahman Ne Demek?