Ramazan Ayı 29 Mu Yoksa 30 Gün müdür?

29 Nisan 2020 RAMAZAN ÖZEL

Ramazan ayının bazen 29 bazen 30 gün kabul edilmesinin sebebi nedir? Peygamber Efendimiz (s.a.v.) bu hususta ne buyurmuşlar, sahabi efendilerimiz; Peygamber Efendimiz’in (s.a.v.) sözlerini ne şekilde uygulamışlardır?

İbn-i Ömer radıyallahu anh’dan şöyle rivâyet edilmiştir: Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem, şöyle buyurdu: “Biz okuma ve yazmasını bilmeyen bir cemaatiz. Yazamayız, hesap edemeyiz, ay (parmaklarıyla işaret ederek) şöyle, şöyle ve şöyledir,” Ravi Süleyman bin Has üçüncü işarette parmağını eğip geri koydu. Yani, ay yirmi dokuz veya otuz gündür. (1)

Hadisin Açıklaması

Hanese: Yatırdı, öbür parmaklardan geri bıraktı, demektir.

Ümmî: okuma yazma bilmeyen demektir.

Ay şöyle, şöyledir demek, bazısı yirmi dokuz, bazısı da otuz gün olur demektir.

İbn-i Ömer radıyallahu anh’dan rivâyet edildiğine göre: Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem, şöyle buyurdu: “Ay yirmi dokuz gündür (Ramazan) ayını görmedikçe oruç tutmayın, (Şevval) ayını görmedikçe oruncu bozmayın, eğer aranıza bulut girerse bulunduğunuz ayın (veya şabanın) sayısını otuz gün takdir edin.”

Nâfi dedi ki: Şaban yirmi dokuz olduğu zaman ay İbn Ömer için gözetilirdi. Eğer görülürse oruçlu olurdu, ay görünmez yakın arada bulut ve toz perde yapmazsa orucu tutmayarak sabahlardı. Eğer yakın görüş sahasını bulut veya toz perdelerse, oruçlu olarak sabahlardı. İbn-i Ömer halk ile beraber orucunu yer (Ramazan’da) bu hesabı tutmazdı. (2)

Eyyub radıyallahu anh’dan rivâyet edildiğine göre şöyle demiştir: Ömer bin Abdülaziz, Basra halkına şöyle mektup yazdı. Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’den bize şöyle haber ulaştı, deyip; İbn-i Ömer’in Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’dan rivâyetinin benzerini yazdı. Eyyub ziyade etti (onun en iyi takdiri Şaban ayının hilâlini şöyle veya böyle gördüğümüz zaman inşallah oruç şöyle ve böyledir. Ancak hîlâli şöyle şöyle değil de bundan önce görürseniz durum başkadır. (Oruç Şaban’ın yirmi dokuzundan hesapla tutulur.)

Hadisin açıklaması

Burada, Şaban ayının hilâlini, Receb’in sonunda görürsek oruç şu gün başlar, şu kadar sürer. Ama nâs Ramazan hilâlini Şaban otuz olmadan görürlerse oruç, şabanın yirmi dokuzunda hesapla tutulur, demektir.

İbn-i Mes’ûd radıyallahu anh’dan rivâyet edildiğine göre şöyle demiştir: Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem ile birlikte (Ramazanı) yirmi dokuz gün tuttuğumuz, onunla birlikte otuz gün tuttuğumuzdan daha çoktur. (3)

Abdurrahman bin Ebî Bekre radıyallahu anh’dan, o da babasından rivâyet ettiğine göre:

Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem “İki bayram ayı olan Ramazan ve Zilhicce (sayıda noksan olsalar da sevapta) noksan olmazlar,” buyurdu. (4)

Dipnotlar:

Buhâri, K. Savm, Bâbu kavl-i Nebiyyi sallallahu aleyhi ve sellem, “İza raeytümü” n. 3/3; Müslim, K. Savm, Bâbu Vucub-i Savmi Ramazan, n. 080; İbn-i Mâce, K. Savm, Bâbu: “Sûmû ru’yetihi bi lafzın, n. 65 Nesêî, K. Savm, n.
Müslim, K. Sıyam, B. Vucûb-i Sıyam, n. 080; Nesêî, K. Savm-ı Ramazan, n. ; Buhâri, K. Savm, n. 3/3; İbn-i Mâce, K. Sıyam, B. Mâce Fesûmû, Liru’yetihi, n. 65
Tirmizi, K. Savm, b. 6, n. 689; Müsned, n. 3776
İbn-i Mâce, K. Savm, n. 659; Tirmizi, K. Savm, Bâbu şerha idin, n. 68; Buhâri, K. Savm, Bâbu şehrâ îdin lâ Yenkusani, n. 35/3; Müslim, K. Savm, Bâbu mânâ sehrâ îdin, n. 1069

Kaynak: İbrahim Koçaşlı, Sünen-i Ebu Davud ve Tercemesi, Erkam Yayınları

Ramazan ayının bazen 29 bazen 30 gün kabul edilmesinin sebebi nedir? Peygamber Efendimiz (s.a.v.) bu hususta ne buyurmuşlar, sahabi efendilerimiz; Peygamber Efendimiz’in (s.a.v.) sözlerini ne şekilde uygulamışlardır?

Hadisin Açıklaması

Hadisin açıklaması

Ramazan Ayında Yapılacak İbadetler

Ramazan’da Sıkça Sorulan Sorular