Sa’d Bin Eslem’in Hüzünlü Hidayet Hikayesi

Çok kısa bir süre içerisinden Peygamber Efendimiz’in en sevgili sahabilerinden biri haline gelen Sa’d bin Eslem’in (r.a.) kısa, hüzünlü ama sonu saadetle biten hidayet hikayesi…

YÜZÜMÜN ÇİRKİN OLUŞU CENNETE GİRMEME MANİ MİDİR?

Enes İbni Malik’ten (r.a.) rivayettir: Bir defa Rasûl-i Ekrem’in (s.a.v.) huzuruna bir adam geldi ve şöyle dedi: “Yâ Rasûlallah! Derimin siyah, yüzümün çirkin oluşu benim cennete girmeme mani midir?” Rasûl-i Ekrem Efendimiz cevaben buyurdular ki: “Hayır, derinin siyah yüzünün de çirkin oluşu, cennete girmene mani değildir. Ancak, canım kudret elinde bulunan Allah’a yeminle söylerim ki sen gerek Allah’a ve gerekse O’nun Rasûlü’ne inanmamışsın.”

Rasûl-i Ekrem sallallahu aleyhi ve sellem’in bu sözleri üzerine, adam şunları söyledi: “Seni peygamberlikle şereflendiren zâta yemin ederim ki, bundan tam sekiz ay önce ben, Allah’dan başka ilâh bulunmadığına ve Muhammed’in (s.a.v.)  de O’nun kulu ve Rasûlü olduğuna şehâdet ettim. Benim bu şehâdeti yaptığım mecliste, siz de orada bulunan insanlara, gerekse bulunmayan insanlara, bir hitabede bulunmuş idiniz. Fakat ahâlî, sırf derimin siyah oluşu ve yüzümün çirkinliği dolayısıyla beni aralarından uzaklaştırmışlardı. Halbuki ben, Selemoğlu kabilesinin soylularından idim. Ne var ki dayılarımın siyahlığı bende galebe çalmış. Onun için derim siyahtır.”

“RASULULLAH KIZINI ZEVCE OLARAK BANA VERDİ” DE

Onun bu sözleri üzerine, Rasûlullah (s.a.v.) şöyle bir etrafına bakındı. Birisini aradığı anlaşılıyordu. Aradığını göremeyince, etrafındakilere sordu: “Veheb oğlu Amr burada mı?” Allah Rasûlü’nün sorduğu bu zât, Sakif oğullarından birisi idi. Ve Müslümanlığı yakın bir zaman önce kabul etmişti. O sırada orada bulunmadığı için Rasûl-i Ekrem’e (s.a.v.) şöyle cevap verilmişti: “Hayır burada yok.”

Bunun üzerine Rasûl-i Ekrem (s.a.v.), o kara derili sahabiye dönerek: “Onun evini biliyor musun?” buyurdu. Adam dedi: “Evet biliyorum.” Rasûlullah (s.a.v.) şöyle buyurdu: “Şimdi onun evine git. Kapısını yavaşça çal, selâm ver içeri girince şöyle de: ‘Rasûlullah kızınızı zevce olarak bana verdi.’

Bahis mevzuu şahsın, sevimli, iffetli, güzel ve akıllı bir kızı vardı. Kara derili adam, Allah Rasûlü’nün bu talimatı üzerine hemen yürüdü. Doğruca mezkûr kişinin evine vardı. Önce yavaşça kapıyı çaldı. Selâm verdi. İçeridekiler Arapça konuşulduğunu duyunca sevindiler. Hemen kapıyı açtılar. Ne var ki adamın derisinin karalığı, yüzünün çirkinliğini görünce, neşeleri kaçtı sıkılmaya başladılar. Bu sırada adam söze başladı ve dedi ki: “Rasûlullah (s.a.v.) kızınızı bana zevce olarak verdi.”

VAHİY SENİ REZİL ETMEDEN BİR KURTULUŞ ARA

Kara derili adamın bu sözleri, ev sahiblerini büsbütün çileden çıkardı. O kızgınlıkla onu oradan kovdular. Bu arada bazı hakaretler de yaptılar. Adam oradan çıktı. Doğruca Rasûlullah’ın yanına gitti. Ve hadiseyi aynen anlattı. Fakat o kovulduktan sonra ev sahibinin kızı babasına dedi ki: “Ey babacığım! Vahy seni rezil rüsva etmeden bir kurtuluş yolu ara. Eğer, Rasûlullah (s.a.v.) gerçekten beni ona zevce olarak vermişse, ben Allah’ın ve Rasûlü’nün benim için münâsip gördüğü şeye razıyım.”

ALLAH VE RASULÜ’NÜ DARILTMAKTAN YİNE ALLAH’A SIĞINIRIZ

Kızının bu sözleri üzerine uyanan baba, hemen kalktı. Doğruca Allah Rasûlü’nün yanına geldi ve ona yakın bir yere oturdu. Rasûl-i Ekrem (s.a.v.) onu görünce kendisine hitaben buyurdu ki: “Rasûlullah’ın kararını red eden sen misin?” Adam dedi ki: “Evet yâ Rasûlallah! Ben bu işi yaptım. Ancak şimdi Allah’dan mağfiret talep ediyorum. Onu red edişimin sebebi, kendisinin yalan söylediğini sanmam idi. Madem ki doğrudur. Siz bizim kızımızı ona zevce olarak veriyorsunuz. O halde biz de kabul ediyor kızımızı ona zevce olarak veriyoruz. Allah’ı ve Rasûlü’nü darıltmaktan yine Allah’a sığınırız.”

Kızın babasının bu sözleri üzerine dört yüz dirhem mehir ile nikâh kıyıldı. Nikahdan sonra Allah Rasûlü damada yani Sa’d b. Eslem’e buyurdu ki: “Hemen kalk, zevcenin yanına git, mehrini ver.” Damad Allah Rasûlü’ne cevaben dedi: “Yâ Rasûlallah, seni hak peygamber olarak gönderen zâta yeminle söylerim ki benim dünyalık hiçbir şeyim yok, gidip kardeşlerimden istemem lâzım.”

Rasûl-i Ekrem (s.a.v.) cevaben buyurdular ki: “Öyle ise zevcenin mihrini, mü’minlerden üç kişiden temin edelim. Şimdi sen önce Affan oğlu Osman’a git. Benden kendisine selâm et ve ondan iki yüz dirhem para al. Oradan Avf oğlu Abdurrahman’a uğra, iki yüz dirhem de ondan al. Daha sonra Ali’ye var. Benden selâm et ve iki yüz dirhem de ondan al.”

Allah Rasûlü’nün bu talimatı üzerine Sa’d hemen kalktı. Doğru Affan oğlu Osman’ın evine gitti. Meseleyi ona anlattı. Affan oğlu Osman, ona istenilen meblağdan daha fazlasını verdi. Onu alan Sa’d Selemî oradan Avf oğlu Abdurrahman’a geçti. Meseleyi ona da anlattı. Aynı şekilde o da istenilen meblağın üstünde para verdi. Dağ ha sonra Ali’ye gitti. Allah Rasûlü’nün iradesini ona da anlattı. O da aynı şekilde istenenin fevkinde para verdi. Bunları alan Sa’d Selemî, hemen çarşıya koştu. Karısı için bir şeyler aldı.

Gözlerinden neşe ve sevinç akmaktaydı. Bu neşe ve sevinç içinde tam eve dönmek üzere bulunduğu sırada, kulağına bir ses geldi. “Ey Allah’ın süvarileri! Bininiz savaş var.” Meğer düşman ordusu hücuma hazırlanmaktaymış. Bunun üzerine Allah Rasûlü’nün tellâlı da İslâm askerlerine durumu haber vermek için bu şekilde bağırmaya çıkmış.

BU PARALARI ALLAH’IN SEVDİĞİ YOLDA HARCAYACAĞIM

Rasûlullah’ın tellâlının nidasını duyan Sa’d Selemî’ye bu sefer de başka bir neşe oldu. Hemen başını göğe kaldırarak şöyle dedi: “Ey Allahım! Ey göklerin ve yerlerin ilâhı! Ey Muhammed’in (s.a.v.) ilâhı!.. Bugün bu paraları Allah’ın Rasûlü’nün ve mü’minlerin sevdiği yolda harcayacağım. Ve hemen bir at, bir kılınç, bir mızrak bir de kalkan aldı. Bu arada beline bir kuşak bağladı. Başına da bir tülbent geçirdi. Öyle ki, bu başını tamamen örtmüştü. Sadece gözleri görünüyordu. Daha sonra atına atlayarak doğruca askerlerin toplandığı mahalle gitti.

Muharib muhacirlerin yerinde yer aldı. Beklemeye başladı. Bu vaziyette onu gören muharipler kendi aralarında şöyle konuşmaya başladılar. “Tanımadığımız bu atlı kim acaba?” Onların kendi aralarındaki bu sözleri duyan Hazret-i Ali, kendilerine hitaben dedi ki: “Bırakın onu, kim bilir, belki de dinimizi öğrenmek için Bahreyn yahut Suriye taraflarından gelmiş. Bu gün ise kendi arzusuyla size yardımcı olmayı düşünen biridir. Ümid ederim ki, size faydası dokunur.”

Bu esnada Sa’d Selemî de savaş talimleri yapıyor, kılınç sallıyor, mızrak dürtüyordu. Bir müddet bu işe devam edip, yorulunca atından indi. Kollarını dinlendirme hareketi yapmaya başladı. Daha sonra kollarının yenlerini sıvadı. Bu sırada Allah Rasûlü de ordusunun başına gelmiş bulunuyordu. Onun kara derili kollarını görünce: “Sen Sa’d mısın?” diye sordu. O da: “Evet ya Rasûlallah. Anam babam sana feda olsun!..” cevabını verdi. Allah Rasûlü de buyurdular ki: “Ceddine saadet!”

KOKUN NE KADAR GÜZEL EY SA’D

Derken iki ordu savaşa tutuştu. Sa’d bütün gücü ile hiç durmadan kılınç sallıyor, mızrak vuruyordu. Öyle ki onun herbir kılınç sallayışı ile mızrak vuruşunda bir düşman askeri mutlaka tepelenmiş oluyordu. Bir ara: “Sa’d düştü!” diye bir ses işitildi. Bu sesi duyan Allah’ın Rasûlü hemen o tarafa koştu. Gerçekten Sa’d vurulmuş ve düşmüş idi. Rasûl-i Ekrem (s.a.v.) hemen onu kucakladı. Bizzat kendisi yüzündeki tozu toprağı sildi.

Bu arada şöyle buyurdu: “Kokun ne kadar güzel, Allah’a ve Rasûlü’ne olan sevgin ne kadar yüce ey Sa’d!” Allah’ın Rasûlü bu esnada ağlıyordu. Ağlaması bir müddet devam etti. Daha sonra yüzlerinde bir gülümseme belirdi. Bundan sonra yanındakilere dönerek dedi ki: “Kâbe’nin Rabbına yeminle söylerim ki, Sa’d “Havz’a gitti.” Oradaki muhariblerden Ebû Lübâbe sordu: “ Anam babam sana feda olsun ya Resûlallah, Havz nedir?”

SA’D’I SEVDİĞİM İÇİN AĞLADIM

Rasûl-i Ekrem (s.a.v.)buyurdular: “Havz, Rabbımın bana ihsan ettiği bir şeydir. Genişliği San’a ile Basra arası kadardır. Çevresi inci ve yakutlarla süslüdür. Suyu sütten daha beyaz, baldan daha tatlıdır. Ondan bir defa içen ebediyyen bir daha susamaz. Allah Rasûlü’nün sözü bittikten sonra, Ebû Lübâbe bu sefer de dedi ki: “Ya Resûlallah, biraz önce biz, senin evvelâ ağladığını, sonra da gülümsediğini ve sonra da yüzünü çevirdiğini müşahede ettik. Acaba bunun sebebi neydi?”

Rasûl-i Ekrem (s.a.v.) Ebû Lüğ bâbe’nin bu sorusuna cevaben buyurdular ki: “Sa’d Selemî’yi sevdiğim için ağladım, onun Allah katındaki derecesini ve yüksek mevkiini düşünerek sevindim ve gülümsedim. Daha sonra yüzümü başka tarafa çevirmeme gelince, bunun sebebi de, onun hurîlerden müteşekkil zevcelerini o anda orada görmüş olmamdır. O huri zevceleri o anda oraya gelmişlerdi. Vücudlarının bazı kısımları ile zinet eşyaları görünmekte idi. Hayadan yüzümü başka tarafa çevirmek zorunda kaldım.”

ALLAH SA’D’I KIZINDAN DAHA HAYIRLI BİRİ İLE NİKAHLADI

Bunları söyleyen Allah Rasûlü, daha sonra etrafındaki muhariplere emretti. “Sa’d Selemî’nin, silahlarını ve kendisine ait diğer eşyasını alın. Doğruca zevcesinin evine götürüp teslim edin. Kayın babasına da deyin ki: “Allah, Sa’d Selemî’yi sizin kızınızdan daha hayırlı biri ile nikahladı. (Gafletten Kurtuluş, Tenbihu’l Gafilin s. 937, 941)

Kaynak: Sadık Dana, İslam Kahramanları 1, Erkam Yayınları