Şafii Mezhebine Göre Bayram Namazlarının Kılınışı ve Hükmü
Şafii mezhebine göre bayram namazlarının kılınışı ve hükmü...
Şafi mezhebi; İmam Şafi’ye (r.a) nisbet edildiği için bu adla anılmıştır. Şâfi mezhebinin kurucusu sayılan İmam Şafi (r.a) 767 (Hicri 150) yılında Gazze şehrinde (Filistin) doğdu.
Şafi mezhebi önce Mısır’da sonra kısmen Suriye, Yemen, Irak ve Mâverâünnnehir’de yayıldı. Günümüzde Irak, Suriye ve Anadolu’nun güney ve doğu bölgelerinde Şafi mezhebi yaygındır.
ŞAFİİ MEZHEBİNE GÖRE BAYRAM NAMAZLARININ KILINIŞI VE HÜKMÜ
Cuma namazı kendilerine farz olan her kişiye Ramazan ve Kurban Bayram namazları müekked sünnettir. Kadınların bayram namazına gelmeleri, namaz kılamayacak durumda bulunanların cami dışanda bekleyip bayram sevincine iştirak etmeleri müstehaptır.
Bayram namazlarını erkeklerin cemaatle kılması sünnettir. Hac ibadetini eda etmekte olanlar bu namazı yalnız başlarına kılarlar. Bayram namazının vakti, güneşin doğuşuyla başlayıp öğleyin zevale kadar devam eder. Güneşin doğuşundan yaklaşık yarım saat sonrasına kadar ertelemek faziletlidir.
Bayram Namazlarının Kılınışı ve Zevâid Tekbirleri
Bayram namazı için ezan okunmaz, kamet edilmez. Namaza durulacağı zaman, "es-Salâtü câmia!" diyerek duyuru yapılır.
Bayram namazı iki rek'attir. Birinci rek'atta iftitah tekbirinden sonra yedi tekbir almak menduptur. Bayram namazında fazladan alınan tekbirlere zevâid tekbirleri denir. Bu tekbirlerin her biri alınırken eller omuz hizasına kadar kaldırılır. Her iki tekbir arasında, "Sübhânellahi velhamdü lillâhi ve lâ ilêhe illallâhü vallâhü ekbar" demek sünnettir. Her iki tekbir arasında ellerin, göğüs altında sağ el sol elin üstüne gelecek şekilde bağlanır. Daha sonra eûzü besmele çekilerek kıraate başlanır.
İkinci rek'at başında beş tane zevâid tekbiri alınır. Tekbirler arasında fasıla yapılır ve eller bağlanır. Daha sonra Eûzü besmele çekilerek kıraate başlanır. Zevâid tekbirlerinin kıratten önce alınması gerekir. Unutup tekbir almadan kıraate başlanırsa, zamanı geçtiği için artık tekbir alınamaz. Zevâid tekbirlerinin alınmaması, sehiv secdesini gerektirmemekle birlikte mekruhtur. Bu hükümler hem imam, hem de imama uyanlar için geçerlidir. İmam, zevâid tekbirlerini terkederse, ona uyan cemaat de terkeder, ancak fazla alırsa ona uymaz.
Bayram namazlarında kıraat sesli yapılır. Ancak imama uyarak bu namazı kılanlar, kıraati sessiz yaparlar. Tekbirlerin herkesçe sesli olarak alınması sünnettir.
Birinci rek’atta Kâf ve A'lâ sûrelerinden birinin, ikincide ise Kamer ve Ğâşiye sûrelerinden birinin okunması sünnettir.[1]
Bayram namazı vaktinde kılınmadığı takdirde daha sonra kaza edilir. İmamla birlikte kılmayanlar, bu namazı diledikleri vakitte aslî şekliyle kılabilirler. Bayramın birinci günü zevalden sonra kılınırsa kaza olarak kılınmış olur.
[1] Şirbînî, Mugni'l-Muhtâc, 1/587-589
Kaynak: Hasan Serhat Yeter, FIKIH 1 (Şafii Mezhebi), 2017