Şafii Mezhebine Göre Farz ve Sünnet Namazları

FIKIH

Şafii mezhebine göre farz ve sünnet namazları kaç ayrılır? İşte detaylar...

Şafii mezhebine göre farz ve sünnet namazları...

I. Farz Namazlar ve Çeşitleri

Farz namazlar ikiye ayrılır:

a)Farz-ı ayn olan namazlar: Beş vakit namazların farzları, kazaya kalmış ise kazaları ile cuma namazı farz-ı ayn olan namazlardır. Cuma namazı yalnız erkeklere farzdır.

Özürsüz olarak kılınmayan namazları ilk fırsatta kaza etmek farzdır. Farzı terk etmek haramdır. Müslüman-akil-baliğ olan kişi farz olan borcunu ödemezse günahkârdır.

Şafiilere göre kaza borcu olan kimsenin sünnet kılması doğru kabul edilmez. Zira onun daha önemli olan farz hükmünde olan kaza namazları ile meşgul olması gerekir. Bu yüzden en kısa zamanda kaza borçlarını ödeyip Paygamberimiz Hz. Muhammed’in (s.a.v.) sünnetlerini edâ etmeye gayret göstermek gerekir.

b)Farz-ı kifaye olan namaz: Cenaze namazından ibarettir. Bu namaz rükû ve sücûdsuz kılınır.

II. Nafile Namazlar ve Çeşitleri

Nafileler: a. Müekked Sünnet b. Gayri müekked sünnet c. Mutlak nafileler olmak üzere üçe ayrılır. Sünnet-nafile namazlar, Peygamberimizin bizzat kılıp tavsiye ettiği namazlardır ve bu namazları hakkıyla kılan kişiye sevap vardır.

Teravih namazı gibi rek’at sayısı dört’ten ziyade bulunan nafile namazların tümü 2 rek’atte bir selâm verilerek kılınır. (Hanefi mezhebinde öğle, ikindi ve yatsının ilk sünnetleri ile Cuma namazının ilk ve son sünneti dört olarak rek’at kılınır)

a. Müekked Sünnet namazlar

Bu namazlar Peygamberimiz (s.a.v.)´in genellikle kıl­dığı ve nadiren terkettiği sünnet namazlardır. Bu namazların bir kısmı cemaatle kılınabilir. Bunlar:

Bayram namazları: Ramazan ve Kurban Bayram namazları erkekler için müekked sünnettir.
Teravih namazı: Ramazan gecelerinde kadın-erkek her müslüman kişi hakkında müekked sünnettir.
Küsuf (Güneş tutulması), Husuf (Ay tutulması) namazları ve ihtiyaç durumunda İstiska (Yağmur duası) namazı. Bu üç namazı kılmak menduptur, toplumun bütünüyle bunları terk etmemesi gerekir.

Cemaatle kılınmayan namazların en önemlileri, farz namazlara tâbi olarak kılınan ve “revatib” denilen nafile namazlardır. Farz namazlara tabi olan (revatib) sünnetlerin on bir rek’ati müekked kabul edilir. Bunlar:

Sabah namazının farzından önce iki rekat.
Öğle ve Cuma namazının farzından önce iki, sonra iki rekat.
Akşam namazının farzından sonra iki rekat.
Yatsı namazının farzından sonra üç rekat. Bu üç rekattan biri vitirdir.

Cemaatle kılınmayan müekked sünnetlerin en faziletlisi vitir namazıdır. Bu namaza “Salat'ı Vitr” denilmesinin nedeni, gece sonunda tek rek’atlı olarak tamamlanmasından ötürüdür. Vitir Ramazan haricinde cemaatle kılınmaz. Ramazan ayının son on beş günü geldiğinde son rek’âtte rükûdan doğrulunca kunut duâları okunur.

Vitir namazından sonra en faziletli revâtip sünnet namaz, sabah namazının sünnetidir.

Bir hacet durumunda, tövbe etmek için, ihrama girerken, tavaf sonrasında, yolculuktan dönünce ve zifaf öncesinde iki rek’at namaz kılmak sünnet kabul edilir. Tahıyyetü’l-mescid, kuşluk ve teheccüt namazı ile abdest aldıktan sonra ve hamamdan çıkınca kılınan namazlar da mendup kabul edilen namazlardandır.

b. Gayri müekked Sünnet namazlar

Gayri Müekkede olan revatib namazlar, Peygamberimiz (s.a.v.)’in bazan kılıp bazan kılmadığı namazlardır. Bu namazları, vakit uygunsa kılmak sünnete uygun düşer.

Öğle ve Cuma namazının farzından önce ve sonra müekked kılınan ikişer rek’ate ilave olarak 2’şer rek’at daha namaz kılmak: Böylece öğle veya Cuma namazı toplam 12 rek’âta çıkmış oluyor. Şöyle ki: Öğle veya Cuma namazında önce sünnet-i müekkede olarak 2 rek’ât kılınır. Selâm verilir. Ardından sünnet-i gayr-i müekkede olarak 2 rek’ât daha kılınabilir. Daha sonra 4 rek’ât farz namaz kılınır. Farzdan sonra başta olduğu gibi, önce 2 rek’ât sünnet-i müekkede kılınır, ardından 2 rek’ât sünnet-i gayr-ı müekkede kılınabilir.
İkindi namazının farzından önce 2+2 toplam 4 rek’ât namaz kılmak.
Akşam namazının farzından önce hafif 2 rek’at kılmak. (Camide farza başlanmadıysa)
Akşam namazının farz ve müekked sünnetinden sonra 2, 4 veya 6 rek’at Evvabin namazı kılmak.
Yatsı namazının farzından önce 2 rek’at namaz kılmak.

c. Mutlak nafileler

Yukarıda belirtilen sünnetlerin dışında kalan tatavvu da denilen, müstehab veya mendub nevinden namazlardır. Beş vakit namaza bağlı olmayıp diğer zamanlarda sevap kazanmak maksadıyla kılınan namazlardır. Bunlar bir vakitle ve sayı ile sınırlı değildir.  Bir insan, gece teheccüd vaktinde veya gündüz mekruh olmayan bir vakitte Allah rızası için dilediği kadar namaz kılabilir.