Sahabelerin Hadis Rivayet Etmesine Sebep Olan Ayet
Sahabelerin çok hadis rivayet etmelerine sebep olan ayet hangisidir? Bu ayette Allah bizlere ne buyurur? Bu ayetten ne anlamalıyız? Dr. Murat Kaya anlatıyor...
Ebû Hüreyre (r.a) şöyle buyurur:
“İnsanlar: «Ebû Hüreyre çok hadîs rivâyet ediyor.» deyip duruyorlar. Hâlbuki Kitâbullâh’ta şu iki âyet olmasaydı hiçbir hadîs nakletmezdim:
«İndirdiğimiz açık delillerimizle baştanbaşa hidâyet olan âyetlerimizi -Biz kitapta insanlara apaçık bildirdikten sonra- söylemeyip saklayanlar yok mu, işte onlara Allah lânet eder ve bütün lânet şânından olanlar da lânet eder.
Ancak tevbe edip hallerini ıslah edenler ve hakîkati açıkça bildirenler başkadır. Ben onları bağışlarım. Ben tevbeleri çokça kabul eden ve çokça merhamet edenim.» (el-Bakara, 159-160)
BU AYETTEN NE ANLAMALIYIZ?
Muhâcir kardeşlerimiz çarşılarda alış-verişle, Ensâr kardeşlerimiz de malları (ve toprakları) için çalışmakla meşgûl olurken Ebû Hüreyre karın tokluğuna Rasûlullâh (s.a.v)’in yanında durur, O’ndan hiç ayrılmaz ve onların hazır bulunamadıkları meclislerde hazır bulunur, onların belleyemedikleri sözleri bellerdi.” (Buhârî, İlim, 42)
Ebû Hüreyre (r.a) çokça hadîs-i şerîf ezberlemiş, bu âyet-i kerîmelere bakarak ilmi gizlemenin haram olduğunu bilmiş ve mümkün olduğu kadar bildiklerini neşretmeye çalışmış, bu sebeple de rivayetleri herkesten çok olmuştur.
Ebû Hüreyre (r.a) şöyle buyurur:
“İnsanlar, «Ebû Hüreyre çok fazla (hadîs) rivâyet ediyor» diyorlar. Hâlbuki bunun sebebi, karın tokluğuna devamlı Peygamber (s.a.v) Efendimiz’in yakınında bulunmamdır. Hiç mayalı ekmek yemez, gösterişli elbise giymezdim. Bana kadın veya erkek hiç kimse de hizmet etmezdi. Ve sık sık açlıktan karnıma taş bağlardım. Bir kimseden, sadece beni eve götürüp karnımı doyursun diye, ezberimde olan bir âyeti, (sanki bilmiyormuşum gibi) bana okutmasını isterdim. Fakirlere karşı insanların en hayırlısı Câfer bin Ebî Tâlib (r.a) idi; o bizi eve götürür ve evinde ne varsa bize yedirirdi. Hattâ çoğu zaman boş yağ tulumunu bile bize ikrâm ederdi. Onu yarardı, bizde içinde kalanı yalardık…” (Buhârî, Ashâbu’n-Nebî, 10. Krş. Buhârî, İlim, 42)
Yine Ebû Hüreyre (r.a) şöyle anlatır:
“İnsanlar, «Ebû Hüreyre, Peygamber Efendimiz’den çok hadîs-i şerîf rivayet ediyor!» diyorlar. Bir kişiyle karşılaştım:
«‒Rasûlullah (s.a.v) dün akşam yatsı namazında ne okudu?» diye sordum.
«‒Bilmiyorum!» dedi.
«‒Sen o namazda hâzır bulunmadın mı?» dedim.
«‒Evet, bulundum» dedi.
«‒Ama ben biliyorum, şu şu sûreleri okudu» dedim. (Buhârî, el-Amel fi’s-salâh, 18)
İlmi ezberlemek ve ömrün sonuna kadar ilim öğrenmeye devam etmek lâzımdır.
İlim öğrenmeye öncelik ve ağırlık vermek daha faziletli bir davranıştır.
EBU HUREYRE'NİN GÜÇLÜ HAFIZASININ SIRRI
Ebû Hüreyre (r.a) şöyle anlatır:
Fahr-i Kâinât (s.a.v) Efendimiz’e:
“–Yâ Rasûlallâh! Sizden pek çok hadîs işitiyorum fakat onların bir kısmını hâfızamda tutamıyorum.” dedim.
Bunun üzerine Peygamber Efendimiz (s.a.v):
“–Ridânı (elbiseni) yere ser!” buyurdular. Ben de serdim.
Rasûlullâh (s.a.v) mübârek elleriyle bir şey avuçlayıp ridânın içine atıyor gibi yaptılar. Ardından:
“–Ridânı topla!” buyurdular.
Topladım ve ondan sonra hiçbir şeyi unutmadım. (Buhârî, İlim, 42, İ’tisâm, 22; Tirmizî, Menâkıb, 46)
Yine Ebû Hüreyre (r.a) şöyle buyurmuştur:
“Rasûlullah (s.a.v) Efendimiz’den iki kap (ilim) ezberledim. Birisini insanlara neşrettim. Diğerine gelince, eğer onu yaysaydım şu boynum kesilirdi.” (Buhârî, İlim, 42)
İLİM ÖĞRENMEK İÇİN GECE ÇALIŞMAK DOĞRU MU?
YORUMLAR