Şanghay Ab’ye Alternatif Olabilir mi?

Şanghay teşkilatı Avrupa Birliği'ne alternatif olabilir mi? Bu konuda altı çizilen en önemli husus Şanghay İşbirliği Örgütü ile Avrupa Birliği arasında önemli farklılıkların olması. ŞİÖ’nün ana işbirliği konusu güvenlik.

Şanghay İşbirliği Örgütü, ilk olarak 1996’da Çin, Rusya, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan tarafından “Şanghay Beşlisi” adıyla kuruldu. 2001’de Özbekistan’ın da katılmasının ardından adını Şanghay İşbirliği Örgütü olarak değiştirdi.

AB’nin üye ülkeleri arasında insan, sermaye ve ürünlerin serbest dolaşımı bulunurken ŞİÖ’de bunlar da yok. AB, diğer ülkelerle de serbest ticaret anlaşması imzalayabilirken ŞİÖ üyeleri kendi aralarında serbest ticaret anlaşmasına sahip değil.

Bu farklılığından dolayı ŞİÖ’nün, Türkiye için AB’nin alternatifi olması mümkün değil. Aslında ŞİÖ’nün gündeme getirilmesinin sebebi Batı dünyasına bir alternatif arayışını ifade ediyor. Ekonomisi Batı’ya entegre Türkiye’nin bu bağları koparmasının zor olduğuna işaret ediliyor. Öte yandan NATO üyesi Türkiye’nin, ŞİÖ üyesi olmasının doğuracağı zorlukların da altı çiziliyor.

Dolayısıyla Türkiye’nin AB ile ilişkilerini kesmeden ŞİÖ üyesi olmasının daha gerçekçi olacağı belirtiliyor. ŞİÖ’nün o takdirde Türkiye için AB’ye karşı hem siyasi hem de ekonomik olarak önemli bir denge unsuru olabileceği vurgulanıyor. Kritik günlerden geçiyoruz vesselam, hem Doğu’da hem Batı’da.

Kaynak: Beytullah Demircioğlu, Altınoluk Dergisi, 370. Sayı