Süleymaniye Camii'nde İlginç Deprem Teknolojisi

Süleymaniye Camii'nin her yeri farklı bir mimari zekayı gözler önüne seriyor. Bunlardan biri de caminin depreme karşı dayanıklı olmasını sağlayan ahşap menfezler.

Bir rivâyete göre Frenk krallarından biri, câminin içinde kullanılması için kaliteli bir mermer göndermişti. Ancak Koca Sinan, bu durumdan, yani gayr-i müslim bir kralın câmi inşaatına yardımcı olmak istemesinden şüphelenerek mermeri yardırdı. İçinden îmâlât esnâsında husûsî bir sû­ret­te gizlenmiş bir haç çıktı.

Bunu ibret olsun diye herkesin basıp geçeceği bir mahalle koydurdu ki, bu mermer hâlâ o yerde müşâhede olunmaktadır.

Sü­ley­mâ­ni­ye’nin bütün unsurları gibi temelleri de, o müstesnâ ihtişâmı sergilemektedir. Temeller, içinde rahatça yürünebilecek bir ızgara sistemi hâlindedir.

ISITMA VE SOĞUTMA SİSTEMİ

Bu yollardan câminin bütün müştemilâtına su taksim eden haznelere gidildiği gibi, mâbedin tabanının orta kısımlarında bu yollar üzerine ahşap kapaklı menfezler açılmıştır ki, bir tür “klimatizasyon”, yani ısıtma ve soğutma sistemi sağlanmıştır. Maalesef günümüzde bunların bir kısmı iptal edilmiş, bir kısmı da taş kapaklarla kapatılmıştır. Kapaklar açıldığında meydana gelen hava cereyanı hayret vericidir.

CAMİNİN DEPREME DAYANIKLILIĞI

Ayrıca bu temel şekli, depremler karşısında dayanıklılığı da temin etmektedir. Bunun içindir ki câmi-i şerîf, asırlar boyunca pek çok depreme mâruz kalmasına rağmen sapasağlam ayakta kalmış bulunmaktadır.

Âdeta asırları sırtına sararak gitgide daha bir esrârengiz hâle bürünmektedir. Ona bakan her gönle şöyle dedirtmektedir:

Okşaya okşaya geçmiş -âdeta-

Sıcaklarıyla yaz, karlarıyla kış…

Gitgide daha çok güzelleşmişsin;

Mevsimler yaramış, yıllar yaramış!