Süt Hısımlarına Konulan Yasaklar

İslam’da süt hısımlığı uygulaması nasıl başladı? Nesep hısımlarına konulan yasaklar ile ilgili hadis ve ayetler...

Doğan bebeği öz annesinin emzirmesi asıl olmakla birlikte, çeşitli nedenlerle onu dışarıdan bir süt annenin emzirmesi de gerekli olabilir. Burada önemli olan, bebeğin belli süre içinde anne sütü ile beslenmesidir. Çünkü bütün annelerin, hatta hamile olmamış bir kızdan gelebilen sütün aynı niteliklere ve besleyiciliğe sahip olduğunu yukarıda belirtmiştik. Kimi zaman toplum örfünde bebeğin sağlık, eğitim veya iyi bir dil öğrenmesi gibi nedenlerle süt anneye verildiği de görülür.

Nitekim İslâm’ın çıkışı sırasında Mekke eşrafı çocuklarını çölde bir süt anneye vererek emzirme âdetinde idiler. Bu yüzden 20 Nisan (12 Rabiul-evvel) 571 M. tarihinde Mekke’de doğan Hz. Muhammed (s.a.v.) de, kendi annesi Âmine tarafından üç veya yedi gün içinde ancak bir kaç kere emzirildikten sonra Ebû Leheb’in cariyesi Süveybe hanım O’na bir süre süt annelik yapmıştı. Daha sonra Mekke’ye komşu çöllerde yaşayan Hevâzin kabilesinin kollarından Benû Sa’d’a mensup Halime binti Ebî Züeyb, uzun süre Hz. Muhammed’e (s.a.v.) süt emzirmiştir. Araplar arasında fasih Arapçasıyla ün yapmış olan Benû Sa’d kabilesi arasında yaklaşık ilk iki buçuk yılını geçiren Hz. Muhammed (s.a.v.), yıllar sonra üstleneceği peygamberlik görevi için sağlıklı bir beden ve ruhla Mekke’ye annesinin yanına dönmüştür.^[1]

SÜT HISIMLIĞI UYGULAMASI

Süt anne uygulaması İslâm’da da sürdürüldü. Kur’ân ve sünnet bu konuda birtakım düzenlemeler yaptı. Özellikle evlenme konusunda nesep hısımlarına yakın yasaklar konuldu.

Kur’ân-ı Kerîm’de şöyle buyurulur: “...Eğer boşadığırıız eski eşinizle anlaşamazsanız, çocuğu başka bir kadın emzirecektir.” ^[2] “Süt emziren analarınız ve süt cihetinden kız kardeşleriniz (size haram kılındı)” ^[3] Süt hısımlığı ile ilgili Allâh’ın elçisinin çeşitli hadisleri vardır. Şu hadis evlenme engeli bakımından genel prensibi ifade etmektedir: “Nesepçe haram olanlar, süt yönüyle de haram olurlar.” ^[4]

Dipnotlar:

^[1]. İbnü’l-Esîr, age, I, 459 vd.; İbn Sa’d, Tabakât, 1,108 vd.; Asım Köksal, İslâm Tarihi, İstanbul 1987, II, 17, 27-32, 46, 47. ^[2]. Talâk, 65/6. ^[3]. Nisâ, 4/23. ^[4]. Müslim, Radâ’, 1

Kaynak: Prof. Dr. Hamdi Döndüren, Delilleriyle Aile İlmihali, Erkam Yayınları