Tasavvuf ve Genel Mânâda Mistisizm Arasındaki Farklar Nelerdir?
Tasavvuf ile genel mânâda mistisizm arasında ne tür farklar vardır? İşte tasavvuf ve mistisizm arasındaki farklar...
Tasavvuf ile diğer dinlerin mistik yapıları arasında birtakım farklar vardır. Onların başlıcaları şunlardır:
- a- Tasavvuf, insana rûhî bir yükselme sağladığı hâlde, mistisizmde gelip geçici hazlar vardır.
- b- Mistisizmde ızdırâb önem taşıdığı hâlde, tasavvufta ızdırâbın özel bir yeri yoktur.
- c- Tasavvufta terbiye metodları ferdlerin karakter yapılarına göre farklılık arzettiği hâlde, mistisizmde bu farklılık ve zenginlik yoktur.
- d- Tasavvufta mânevî yükseliş için ferdî gayret esâs olduğu hâlde, mistisizmde esâs değildir.
- e- Mistik sâdece vecd ehli olduğu hâlde, sûfî hem vecd ehli, hem de ilim tâlibidir.[1]
- f- Tasavvufta zikir ve şeyh ile birlikte bulunmak (sohbet) esâstır. Mistisizmde böyle bir esâs yoktur.
- g- Mistisizm, rûhun cesede hâkimiyetini sağlama ameliyesidir. Tasavvuf ise rûhun arıtılıp Hakk’a erdirilmesidir.
[1]. Bkz. Mustafa Tahralı, “Tasavvuf Mistisizm Farkı”, Kubbealtı Akademi Mecmuası, Ekim 1981, s. 21-36.
Kaynak: Prof. Dr. Hasan Kamil Yılmaz, 300 Soruda Tasavvufi Hayat, Erkam Yayınları