Tavafın Sahih Olmasının Şartları
Tavafın sahih olmasının dört şartı vardır. İşte tavafın geçerli olmasının şartları.
Tavafın sahih olmasının şartları şunlardır.
TAVAFIN GEÇERLİ OLMASININ ŞARTLARI
1. Niyet
Tavafın geçerli olması için niyet etmek şarttır. Niyetsiz yapılan tavaf geçerli olmaz. Ancak niyette farz tavaf, umre tavafı, veda tavafı şeklinde belirleme yapılmayıp mutlak olarak “tavaf yapmaya” niyet edilse yapılan geçerli olur. Mesela farz tavafı yapmak isteyen bir kimse “farz tavafı yapmaya niyet ettim” değil de “tavaf etmeye niyet ettim” dese bu tavaf farz tavaf olarak geçerli olur.
Şafiî mezhebine göre “ziyaret” ve “kudûm” tavafı için niyet şart değildir. Çünkü hacca niyet edilirken bu tavaflara da niyet edilmiş olur. Bu ikisinin dışındaki tavaflar için niyet etmek şarttır.[1]
Niyetin Hacer-i Esved hizasını geçmeden yapılması gerekir. Tavaf yapacak kimse, Hacer-i Esved'i geçtikten sonra niyet etse, yaptığı bu şavt geçerli olmaz. Şavtı tamamlamadan geri dönüp tekrar Hacer-i Esved hizasına gelirse, bu niyet geçerli olur. Geri dönmezse yaptığı ilk şavt geçerli olmaz, bundan sonra yapacağı şavt, ilk şavt olur.
2. Tavafı Belirlenen Vakitte Yapmak
Kudûm tavafı, hac ihramına girdikten sonra ve Arafat vakfesinden önce,
Umre tavafı, ihrama girdikten sonra;
Ziyaret tavafı, kurban bayramının birinci günü fecr-i sadığın doğuşundan sonra,
Veda tavafı, hac menâsikinin tamamlanmasından sonra yapılır.
Şafiî ve Hanbelî mezheplerine göre ziyaret tavafı, Zilhicce'nin dokuzunu onuna bağlayan gecenin yarısından itibaren yapılabilir.[2]
3. Tavafı Kâbe'nin Çevresinde ve Mescid-i Haram'ın İçinde Yapmak
Kâ'be'nin etrafında (metafta) veya metafı çevreleyen kapalı kısımlarda ve buraların üst katlarında yapılması gerekir. Mescid-i Haram'ın dışından dolanarak yapılan tavaf geçerli olmaz.
4. Tavafın En Az Dört Şavtını Yapmak
Tavafın ilk dört şavtı farz, tavafı yedi şavta tamamlamak vaciptir. Dört şavtı yapan kimsenin tavafı geçerli olur, eksik kalan şavtlar usulünce telafi edilirse her hangi bir ceza gerekmez.[3]
Şafiî, Malikî ve Hanbelî mezheplerinde ise tavafı yedi şavta tamamlamak farzdır. Bu mezheplere göre bir şavtın eksik bırakılması durumunda tavaf geçerli olmaz ve bunun sadaka vererek telafisi de mümkün değildir. Eksik kalan şavtın tamamlanması gerekir.[4]
Dipnotlar:
[1] Nevevî, el-İzâh, s. 229.
[2] Nevevî, el-İzâh, s. 348.
[3] bk. Hacda Kurallara Aykırı Davranışlar ve Cezaları bölümü
[4] Kinânî, II, 781-783.
Kaynak: Diyanet Hac İlmihali
YORUMLAR