"uluslararası Osmanlı'da İlimler Sempozyumu" Düzenleniyor
Uluslarası Osmanlı’da İlimler Sempozyumu Dizisi-I “Osmanlı’da İlm-i Kelâm: Âlimler, Eserler ve Meseleler” başlığında 25-26-27 Aralık 2015 tarihlerinde İstanbul’da düzenleniyor.
Yaklaşık yüzyıldır İslâm’a dair yapılan akademik çalışmaların temel kabulü İslâm dünyasının düşünce bazında Ortaçağ'dan itibaren daimi bir gerileme içerisinde olduğuydu. Bu iddianın bir neticesi olarak, Ortaçağ'dan modern döneme kadar süren Osmanlı devrinin İslamî ilimler alanında en iyimser ifade ile durağan bir dönem olduğu kabul edilmekteydi. Diğer bir ifade ile Osmanlı ilim geleneği daha kapsamlı, dinamik ve mutantan bir İslamî ilimler geleneğinin sönük ve donuk bir takipçisi olarak resmedilmekteydi.
Bu uluslarası sempozyum serisinin amacı Osmanlı ilim geleneğini çok katmanlı bir anlayışla ele alarak onun hem İslamî ilimler geleneğinde hem de dünya düşünce tarihi bağlamında yerini yeniden tanımlamaktır. Serinin ilk sempozyumu ise çöküş paradigmasının en belirgin hâlleri aldığı ilm-i kelâm üzerine olacaktır.
Osmanlı devri kelâm çalışmaları hakkında öne çıkan en temel iddia, bu dönemde İslâm âlimlerinin özgün fikirler üretmek ve meselelere eleştirel yaklaşmak yerine asıl metinlere şerh ve hâşiyeler yazarak tekrara düştükleri yönündedir. Fakat son dönemlerde yapılan araştırmalar göstermektedir ki ilm-i kelâm sahasında üretilen eserler basit tekrarların çok ötesindedir. Özellikle son dönem Osmanlı ulemasının yazdıkları eserler bu alanda yenilikçi ve çığır açıcı gelişmelerin en büyük delilidir. Fakat bu çalışmalar Osmanlı kelam ilmini ihata etmekten uzaktır. Bundan dolayı Osmanlı ilm-i kelâm geleneğinde pek çok âlim, eser ve mesele hâlâ keşfedilmeyi beklemektedir.
OSMANLI'DA KELÂMIN ARKA PLANI
Bu sempozyumun temel hedeflerinden biri de Osmanlı devri kelâm çalışmalarının muasır felsefe ve bilime yaptığı katkıları tespit etmektir. Ayrıca Osmanlıdaki kelâmın arka planını keşfetmeye yardımcı olacak mezhepler tarihi, dinler tarihi ve felsefe gibi diğer disiplinlerin katkıları da göz önünde bulundurulacaktır.
- Osmanlı devrinde öne çıkan âlimler, kariyerleri ve mirasları
- Eğitimde ve özellikle medrese müfredatında kelâm ilmi
- Kelâmın topluma yansıyan yüzü: itikadî mezhepler, aidiyetler ve siyaset
- Kelâmın felsefe, tasavvuf, mantık ve diğer şer‘î ilimler ile ilişkisi
- Kelâm literatürü: Şerh, haşiye ve risaleler
- Osmanlı’da Mevâkıf geleneği
- Kelâm literatüründe varlık tartışmaları
- Yeni ilm-i kelâm tartışmaları
- Modern dönemde felsefe, bilim ve etik tartışmaları bağlamında kelâm çalışmaları
- Osmanlı âlimlerinin Kelâm geleneğine katkıları
Konferansı müteakip sunulan tebliğler basılacak ve daha büyük bir çalışma olarak “Osmanlı’da İlimler Sempozyum Dizisi” başlığı altında ilk kitap olarak yayımlanacaktır.
Sempozyum 25-26-27 Aralık 2015 tarihlerinde İstanbul’da gerçekleştirilecek olup sempozyum dili Türkçe, İngilizce ve Arapça’dır.
Adres: İSAM Konferans Salonu, Bağlarbaşı Cad. No:40, Üsküdar / İstanbul
Web sitesi: www.sempozyum.isar.org.tr