Vaaz ve İrşadın Dindeki Yeri

Vaaz ve irşadın dindeki önemi nedir?

İnsan toplumsal yönü ağır basan bir varlıktır. Davranışlarıyla toplum içinde dengeli bir hayat sürdürmek zorundadır. Diğer insanlar ile uyumlu, haklarına saygılı olmak bir görevdir. Şayet bir olumsuzluk yaşanıyor ise bunu da gidermek bir vazifedir. Kur’an-ı Kerim bunu şöyle ifade ediyor:

-“Sizden, hayra çağıran, iyiliği emreden ve kötülükten men eden bir topluluk bulunsun. İşte kurtuluşa erenler onlardır.”[1]

Bu ayet-i kerime toplum içinde insanlar arasında iyiliği emreden bir gurubun bulunmasını bir görev olarak beyan etmektedir. Bunun dinî bir görev olduğu da anlaşılmaktadır. Dinin İman, ibadet, ahlak esaslarının öğretilmesi gerekmektedir. Özellikle yaygın bir öğretim tarzı içinde bunun yeri mabetler olacaktır. Çünkü halkın din öğretiminin yapıldığı mekânların başında mabetler gelmektedir. Burada bu görevi de vaizler ve imam hatipler yapmaktadır. Esas işi halkı aydınlatmak, insanların maddî ve manevî sorunlarını gidermektir. İnsanların ruhî ve psikolojik olarak rahatlamalarını sağlamaktır. Hz. Peygamber (sas) dini bir noktada terapi yani telkin yolu ile insanların rahatlama olarak tanımlamıştır:   

-Ebû Rukayye Temîm İbni Evs ed-Dârî  (ra)’ den rivayet edildiğine göre, Nebî (sas): “Din nasihattır” buyurdu. Biz kendisine: Kimin için nasihattir? dedik. Peygamber Efendimiz: “Allah, Kitabı, Resûlü, mü’minlerin yöneticileri ve tüm Müslümanlar için nasihattır”[2] buyurdu.

Vaaz ve irşad işinin dinî bir görev olduğu ortadır. Bu görevi yerine getirecekler öncelikle sağlam dinî bilgi altyapıyı ve hayatın ihtiyaçlarına yönelik bilgileri edinmek zorundadırlar. Özellikle güncel bilgilerin yanında, yerine göre kullanılması gereken teknik aletleri de kullanarak aktarabilmelidir. Dinin sadece bilgi sadedinde kalmasını değil, hayatın canlı yaşanabilir, bir aksiyon olduğunu göstermelidir.  

[1] Âl-i İmran suresi, 104. ayet

[2] Müslim, Îmân 95. Buhârî, Îmân 42; Ebû Dâvûd, Edeb 59;  Tirmizî, Birr 17; Nesâî, Bey’at 31, 41