Vâizin Kelâmı Nasıl Olmalıdır?
Vâizin kelâmında on hayır bulunmalıdır ki dinleyenler için faydalı olsun.
Cenâb-ı Hak buyuruyor:
“Sen yine de öğüt ver. Çünkü öğüt müminlere fayda verir.” (Zâriyât, 55)
Resûlullah buyurdular:
“Muhakkak ki mü’min, kendisine bir şey hatırlatılmasından hoşnut kalıcı bir yapıda yaratılmıştır.” (Deylemî, hadis no: 718)
VAİZLERİN DİKKAT ETMESİ GEREKEN 10 HUSUS!
Vâizin kelâmında on hayır bulunmalıdır ki dinleyenler için faydalı olsun:
1- İnsanlar şükrünü yerine getirebilsinler diye Allah’ın nimetlerini hatıra getirmektir.
2-Belâ ve mihnetin sevabının büyüklüğünü hatırlatmaktır ki insanlar ona sabredebilsinler.
3- Günahların azabı hakkında bilgi vermektir ki, böylece dinleyenler, günahtan uzak dursun ve işledikleri günahlara tevbe etsinler.
4- Şeytanın hile ve vesveselerini açıklamalıdır ki buna dikkat kesilip ondan uzak durmaya çalışsınlar.
5- Dünyanın geçiciliği ve değersizliğini açıklamalıdır ki, söze kulak verenler böylece gönüllerini ona bağlamasınlar.
6- Devamlı ölümü hatırlatmalıdır ki yolcular oraya hazırlık yapsınlar.
7- Kıyâmete hazırlıktan ve onu devamlı zikretmekten bahsetmelidir ki, bu şekilde o günün hazırlığı yerine getirilebilsin.
8- Cehennemin tabakaları ve azap çeşitlerini açıklamalı ki halk ondan korkup çekinsinler.
9- Cennet derecelerini ve onlarda bulunan nimet çeşitlerini sayıp açıklamalıdır ki, böylece insanlar ona istek duysunlar.
10- Sözün temeli havf-recâ üzerine kurulmalıdır. Yâni bazen kendisinden korkmaları için Allah’ın azamet, heybet ve kibriyâsı hakkında söz söylemeli, bazen de ümitvâr olmaları için Hakk’ın rahmet, mağfiret ve şefkatinden bahsetmelidir.
Evet, bu on hayrı içinde bulunduran bir vaazın mü’minlere pek çok faydası vardır.
Eğer öğüt verici/hatırlatıcı olan kişi, hatırlattığı şeyle amel ediyor ve kendisini unutmuyor ise, onun insanlar üzerindeki tesiri gafil olan kişilerin öğüdünden daha fazladır.
Kaynak: İsmail Hakkı Bursevi, Rûhu’l-Beyân-20, Erkam Yayınları
YORUMLAR
-
İlk yorumu yapan siz olun!