Vankulu Mehmed Efendi Kimdir?

Osmanlı âlimi Vankulu Mehmed Efendi kimdir?

Vankulu Mehmed Efendi, Cevherî’nin eṣ-Sıḥâḥ adlı Arapça sözlüğünün tercümesiyle tanınan Osmanlı âlimidir.

VANKULU MEHMED EFENDİ KİMDİR?

XVI. yüzyılın ilk çeyreğinde Van’da doğdu. Adı Mehmed, babasının adı Mustafa’dır. Vankulu lakabıyla tanınmıştır. Bazı kaynaklarda yine Vanlı bir vâiz ve müfessir olan Vanî Mehmed Efendi ile (ö. 1096/1685) karıştırılmıştır. İyi bir öğrenim gördü. Osmanlı’nın farklı coğrafyalarında müderrislik, müftülük, kadılık vazifelerinde bulundu. Medine kadılığı sırasında 1592 yılında vefat etti ve buraya defnedildi.

Vankulu fıkıh, lugat ve edebiyat alanında eserler verdi ve tercümeler yaptı.

En önemli eseri, Tercüme-i Sıhâh-ı Cevherî’dir.

Cevherî’nin, Tâcü’l-luġa ve ṣıḥâḥu’l-ʿArabiyye adıyla da bilinen Arapça sözlüğünün Türkçe tercümesidir. Yirmi sekiz babdan ve her babı yirmi sekiz fasıldan meydana gelen eser Vankulu Lugatı (Lugat-ı Vankulı) ismiyle tanınmıştır. İbrâhim Müteferrika tarafından iki cilt halinde yayımlanan eser (İstanbul 1141) bir Osmanlı müellifinin kaleminden çıkmış olup Türkiye’de basılan ilk kitap sayılmaktadır.

Kaynak: DİA’dan derlenmiştir.