Yakînden Şüphe Duyup Zannı Hak Sanma
Hz. Ali nasihat isteyen Hz. Ömer'e (r.a) ne nasihatte bulunuyor? Hz. Ömer (r.a.) ile Hz. Ali (r.a) arasında geçen ders çıkarmamız gereken ibret dolu bir konuşma...
Hz. Ömer bir gün Hz. Ali’ye: “Ey Eba’l-Hasan! Bana nasihatta bulun!” dedi. Bunun üzerine Hz. Ali şunları söyledi: “Yakînini (kesin bilgi ve inançlarını) şüpheye dönüştürme ve zanlarını hakikat sanma. Şunu da unutma ki senin için ancak dünyada vermiş olduğun sadakalar, yaptığın adalet ve giyip de eskittiğin ve çürüttüğün şeyler vardır.” Bu sözleri dinleyen Hz, Ömer de “Doğru söyledin ey Eba’l-Hasan!” dedi.
Yakîn Ne Demek?
Yakîn, şüpheden kurtulmuş, doğru, sağlam ve kesin bilgi; doğru ve kuvvetle bilme, mutlak kanaat ve tam bir itmi’nân anlamına gelmektedir.
Sözlükte “sabit olmak, durulmak, sükûnete kavuşmak” anlamındaki yakn kökünden türemiştir. Diğer bir tanıma göre yakīn tasdik ve inanca ulaştıran doğru bilgidir. Bu tür kesin bilgiye “burhanî bilgi” denilir. Yakīn şüphenin, bilgi cehaletin karşıtı sayılarak yakīn ile bilgi arasında bir ayırıma gidilmişse de bu iki kavram arasında anlam yakınlığı bulunduğu, yakīnin şüphe karışmayan bilgi olduğu ve mârifet, dirayet gibi terimlerle ifade edilen diğer bilgi türlerinin üstünde kesinlik taşıdığı kaydedilmiştir.
Kaynak: Mehmet Köprülü, 365 Sahabe Ölçüsü, Erkam Yayınları