Zıhar Nedir? Zıhar Kefareti Nedir, Nasıl Ödenir?

İSLAM VE İHSAN

Zıhar ne demektir? Zıhar kefareti nedir, nasıl ödenir? Zıhar kefaretinde yapılması gerekenler.

Zıhar, sırt anlamına gelen “zahr” ın mastarıdır. Kocanın eşine “Sen bana annemin sırtı gibisin” diyerek, onu kendisine haram kılar. Câhiliye döneminde görülen evliliğe son verme şekli olan zıhar, Medine döneminde Evs b. Sâmit’in eşi Havle’yi bu yolla boşaması ve Havle’nin Hz. Peygamber’e çözüm için başvurması üzerine inen ayetlerle hükme bağlanmıştır. Hz. Peygamber’in, Havle’ye, “Bu konuda henüz bir ayet gelmedi.” demesi üzerine, aile yuvası yıkılmak üzere olan bu üzüntüyle kapıdan çıkarak ellerini açarak Allah’tan dua etmeye başlamış ve bu sırada gelen melek aşağıdaki ayetleri getirmiştir.

ZIHAR AYETİ

Allah, kocası hakkında seninle tartışan ve Allâh’a şikâyette bulunan kadının sözünü işitmiştir. Allah sizin ikinizin karşılıklı konuşmanızı da işitiyordu. Çünkü Allah her şeyi işitendir, görendir. İçinizden zıhar yapanların hanımları onların anaları değildir. Onların anaları, ancak kendilerini doğuran kadınlardır. Şüphesiz ki onlar çok çirkin ve asılsız bir söz söylüyorlar. Allah gerçekten çok affedici, çok bağışlayıcıdır. Kadınlarına zıhar yapıp da sonra söylediklerinden dönecek olanların, hanımlarıyla temas etmeden önce, bir köleyi hürriyetine kavuşturmaları gerekir. Size öğütlenen budur. Allah yaptıklarınızdan haberdardır. Buna imkân bulamayan kimse, hanımıyla temas etmeden önce, aralıksız iki ay oruç tutsunlar. Buna da gücü yetmeyen altmış yoksulu doyursun. Bu kolaylık, Allâh’a ve Rasûlüne îman etmeniz sebebiyledir. Bunlar Allâh’ın belirlediği sınırlardır. İnkâr edenler için can yakıcı bir azap vardır.”[1]

ZIHAR KEFARETİNDE YAPILMASI GEREKENLER

Buna göre, eşini bu yolla kendisine haram hale getiren kocanın şu seçeneklerden birini yerine getirmesi gerekir.

  1. Köle azadı, buna gücü yetmezse,
  2. İki ay aralıksız oruç tutmak, buna da gücü yetmezse,
  3. 60 yoksulu doyurmak. Havle’nin ailesi bu ayetleri 60 yoksulu doyurmak şıkkını tercih ederek uygulamıştır.

Dipnot:

[1]. Mücâdele, 58/1-4.

Kaynak: Prof. Dr. Hamdi Döndüren, Delilleriyle Aile İlmihali, Erkam Yayınları